Khó có thể bồi thường bằng đất cho người bị thu hồi đất

Nghị định (NĐ) 84/CP được đánh giá là một trong những NĐ “chốt” trong lĩnh vực quản lý đất đai trên cả nước. Mới đây, sau khi Bộ Tài nguyên-Môi trường ra Thông tư 06 hướng dẫn triển khai NĐ 84/CP, Hà Nội đã tổ chức hội nghị triển khai đến cán bộ cấp phòng.

Cũng như những NĐ trước, mặc dù có thể tháo gỡ nhiều vướng mắc trong quản lý đất đai, song NĐ này vẫn còn những chỗ gây khó cho địa phương. PV Báo Hànộimới đã trao đổi với Phó Chủ tịch UBND TP Lê Quý Đôn về vấn đề này.

- Thưa Phó Chủ tịch ông đánh giá thế nào về NĐ 84/CP? Hà Nội sẽ triển khai NĐ này như thế nào trong thời gian tới, nhất là trong việc cấp “sổ đỏ” cho người dân?

- Hà Nội coi NĐ 84/CP là một trong những văn bản pháp lý rất quan trọng trong quá trình triển khai thi hành Luật Đất đai trên địa bàn. Thành phố đã sớm đưa ra các quy định chi tiết để “đón” thời điểm NĐ 84/CP chính thức có hiệu lực. Quan trọng nhất là bổ sung các quy định về cấp “sổ đỏ”, việc thực hiện nghĩa vụ tài chính của người dân khi làm thủ tục cấp “sổ đỏ”, chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, tổ chức GPMB, thu hồi đất... Hiện nay, số gia đình, cá nhân đã đăng ký được cấp “sổ đỏ” trên địa bàn thành phố lên tới 99%. Tuy nhiên, như thế không có nghĩa là sắp hoàn thành việc cấp “sổ đỏ”, bởi quá trình đô thị hóa vẫn đang diễn ra nên nhiều trường hợp mới sẽ phát sinh.

Có thể nói, NĐ này có nhiều quy định mới chặt chẽ hơn đối với chính quyền, nhưng lại “thoáng” hơn với người dân. Chẳng hạn, NĐ 84/CP quy định đối với đất có tài sản gắn liền là công sản chỉ được phép chuyển mục đích sử dụng sau khi có thỏa thuận bằng văn bản với Bộ Tài chính chứ địa phương không được tự quyết. Rõ ràng, quy định này đã làm cho thủ tục dài thêm, phức tạp thêm.

- Thưa ông, một số dự án trọng điểm của Hà Nội đang chậm vì GPMB, quy định mới về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có giải quyết được tình trạng này? Quy định thu hồi đất nông nghiệp của người dân thì phải bồi thường bằng đất có gây khó cho Hà Nội?

- Đứng ở góc độ người sử dụng đất, quy định mới đã tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho họ. Nhưng, đứng ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, một số quy định lại có khả năng gây ra sự so sánh giữa các đối tượng sử dụng đất, làm phức tạp thêm công tác GPMB.

Quy định phải bồi thường bằng đất cho người bị thu hồi đất nông nghiệp đã có ở NĐ 17/CP, và Hà Nội đã báo cáo là không thể thực hiện nổi. Không chỉ Hà Nội mà những địa phương có tốc độ đô thị hóa cao như TP Hồ Chí Minh cũng rất vướng khi thực hiện quy định này.

Hiện nay, quỹ đất tái định cư của Hà Nội còn rất ít. Việc bồi thường bằng đất nông nghiệp cho người dân bị thu hồi đất đã rất khó, chưa nói tới đất sản xuất phi nông nghiệp (đất dịch vụ) hay đất ở đô thị. Thêm vào đó, sắp xếp đất dịch vụ cũng phải theo quy hoạch đã duyệt, chứ không phải muốn là có ngay. Đó là chưa kể tới việc khi áp dụng chính sách này ở nơi còn quỹ đất, những nơi khác sẽ thắc mắc và tình hình sẽ rất phức tạp. Có thể một số địa phương khác thực hiện được quy định này, còn ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh chắc chắn sẽ không khả thi.

Tuy nhiên cũng phải nhìn nhận là một chính sách mới ban hành không thể “bao” hết các loại đối tượng được, nên nếu đa số được lợi thì thiểu số phải chấp hành. Hơn nữa, cũng phải có quá trình triển khai thực tế mới đánh giá toàn diện được.

- NĐ 84/CP cho phép các nhà đầu tư có thể chuyển nhượng dự án. Theo ông điều này có lợi hay không có lợi?

- Các quy định tại NĐ 84/CP rõ ràng là rất cởi mở đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước, đặc biệt là vấn đề chuyển nhượng dự án. Quy định này sẽ thúc đẩy thị trường phát triển nhưng cũng cần chú ý tới những sơ hở có thể xảy ra trong quá trình thực hiện, bởi việc cho chuyển nhượng dự án với ít điều kiện kèm theo có thể dẫn tới tái diễn tình trạng “ôm” dự án để đầu cơ như giai đoạn trước đây.

Để đề phòng tình trạng này xảy ra, Hà Nội sẽ giao cho các cơ quan quản lý xây dựng quy định để xây dựng cơ chế. Quy định có thể hiểu nôm na là “bộ lọc” các nhà đầu tư. Thực ra, về việc thẩm định kỹ năng lực của các nhà đầu tư, Hà Nội đã làm từ lâu. Ngoài ra, phải thường xuyên kiểm tra, giám sát để phát hiện những trường hợp buôn bán, chuyển nhượng dự án chỉ để kiếm lời, gây nhiễu môi trường đầu tư.

- Xin cảm ơn ông!

Theo Hà Nội Mới