Chương trình Nhà ở tại TPHCM - Ưu tiên số một: Giải quyết tái định cư

Từ nay đến 2010 cần khoảng 70.000 căn nhà

Ngày 15-6, Chủ tịch UBND TPHCM Lê Hoàng Quân và Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Đua đã có buổi làm việc với Sở Xây dựng và một số đơn vị có liên quan về kết quả thực hiện Chỉ thị 24/CT về đầu tư và xây dựng 30.000 căn hộ chung cư phục vụ cho việc tái định cư (TĐC) trên địa bàn TP.

Theo Sở Xây dựng, sau 1 hơn năm rưỡi thực hiện, đến nay TP chỉ mới có 6.841 căn hộ chung cư và nền đất. Trước đó, các doanh nghiệp đã đăng ký tham gia với số lượng trên 30.000 căn nhưng nhiều doanh nghiệp hiện đã rút lui.

Tạo quỹ nhà tái định cư: đổi cách mua bán

Đại diện Hiệp hội Bất động sản TPHCM cho biết, có 109 dự án đã đăng ký tham gia Chương trình Nhà ở với quy mô 43.556 căn hộ chung cư và 3.286 nền đất. Nhưng đến nay, nhiều doanh nghiệp đã rút lui. Nguyên nhân chính là do phương thức xác định giá mua căn hộ chung cư theo QĐ 248 của UBNDTP không được các nhà đầu tư đồng thuận bởi các doanh nghiệp cho rằng chưa sát với giá thị trường, chưa đáp ứng được yêu cầu sinh lợi của nhà đầu tư.
 
Đó là chưa kể một số khó khăn khác tồn tại như những bất cập trong đền bù và giải phóng mặt bằng (tuy khi áp dụng NĐ 84/CP sẽ giải quyết được điểm vướng này), việc thu thuế sử dụng đất và cách tính thuế xây dựng của các DN tham gia chương trình vẫn chưa hợp lý.

Đặc biệt, cái khó nhất là nguồn vốn. Trong khi hầu hết doanh nghiệp bị hạn chế về nguồn vốn tự có thì việc vay vốn không được các tổ chức tín dụng chấp thuận do Nhà nước chỉ có biên bản cam kết với DN chứ chưa ký hợp đồng…

Cũng phải nhìn nhận rằng việc thực hiện Chỉ thị 24/CT đã giải quyết được phần lớn nhu cầu TĐC cấp bách như các trường hợp tạm cư quá hạn, các hộ thuộc dạng lấn chiếm kênh rạch cần được hỗ trợ TĐC, các hộ không đủ điều kiện để bồi hoàn nhưng không có khả năng tạo lập nơi ở mới và một số trường hợp cấp bách khác như hỏa hoạn, chung cư hư hỏng nặng…

Mặt khác, việc thực hiện chương trình 30.000 căn hộ cũng thúc đẩy quá trình chuẩn bị quỹ dự phòng để giải quyết cho các đối tượng nói trên thông qua hình thức cho mua trả góp hoặc cho thuê mua. Và TP không cần phải đầu tư xây dựng trực tiếp một số lượng lớn quỹ nhà TĐC như trước đây mà chuyển sang thúc đẩy chương trình phát triển nhà ở của TP.

Theo Sở Xây dựng, kết quả trên đã bước đầu tạo tiền đề cho các doanh nghiệp đầu tư xây dựng quỹ nhà TĐC cho các đối tượng thu nhập thấp, thúc đẩy chương trình phát triển nhà ở của TP và bước đầu chuẩn bị đầu tư xây dựng, tạo quỹ nhà cho TP đến năm 2010.

Mặc dù vậy, vẫn nên xây dựng lại cách thực hiện chương trình 30.000 căn hộ TĐC, Viện trưởng Viện Kinh tế TP Trần Du Lịch mạnh dạn đề nghị vì theo ông, hiện nay Nhà nước chỉ đi “thu gom” để mua nhà đang có sẵn của các doanh nghiệp chứ chưa có những đơn đặt hàng hẳn hoi.

Ông cho rằng cần phải đổi phương thức mua bán, nên rao mua công khai và đưa ra yêu cầu về diện tích, vị trí, giá cả một cách cụ thể và bỏ phương thức Nhà nước mua nhà, giao cho các công ty dịch vụ công ích của quận- huyện cho thuê rồi thu tiền mà Nhà nước chỉ cần có những chính sách hỗ trợ.

Sẽ có nhiều giải pháp mới

Chương trình nhà ở TĐC thực chất là nhà ở thương mại, phương thức thực hiện chủ yếu trong thời gian tới là xã hội hóa đầu tư xây dựng. Do đó TP chỉ tạo điều kiện, cơ chế, chính sách để thị trường nhà ở vận hành theo cơ chế thị trường. Để giải quyết những dự án đã đăng ký tham gia Chỉ thị 24/CT, Sở Xây dựng đã đề xuất, đối với các dự án có đất do Nhà nước trực tiếp quản lý giao thực hiện dự án TĐC, mà không thu tiền sử dụng đất thì vẫn tiếp tục thực hiện, giá mua được tính theo giá thị trường có sự thẩm định nhưng chỉ tính phần giá trị xây lắp theo quy định hoặc kiểm toán cộng với lãi định mức (10%).

Nếu chủ đầu tư không thực hiện hoặc kéo dài tiến độ thực hiện thì thu hồi đất cho đấu thầu dự án. Đối với các dự án đã ký biên bản cam kết sẽ hoàn thành cuối năm 2007 thì giải quyết mua theo phương thức tính của QĐ 167 của UBNDTP (giao cho quận, huyện mua) để tạo quỹ nhà dự phòng giải quyết các trường hợp cấp bách; phân cấp mạnh hơn nữa về việc giao cho quận- huyện mua nhà TĐC, cần có cơ chế rõ ràng để quận-huyện quyết giá luôn…

Tại buổi họp này, Chủ tịch UBNDTP Lê Hoàng Quân khẳng định Chương trình Nhà ở là 1 trong 5 chương trình trọng điểm của TP, trong đó, ưu tiên số một là chương trình TĐC, không để xảy ra tình trạng tạm cư dài hạn như trước đây. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng TĐC phải gắn liền với việc chỉnh trang đô thị, tạo ra những khu dân cư có điều kiện tối thiểu về cơ sở hạ tầng, điện- nước, đường sá để đảm bảo cuộc sống lâu dài cho người dân.

Vì vậy, Viện Kinh tế phải nghiên cứu điều chỉnh giá đền bù cho phù hợp với tình hình mới; tất cả các dự án TĐC sau này sẽ không bố trí nền đất nữa mà chỉ bố trí căn hộ chung cư. Theo ông, thời gian tới TP tập trung giải quyết cho các dự án TĐC, trong đó ưu tiên TĐC cho người dân phải di dời để thực hiện dự án phục vụ công ích, nhưng đồng thời phải giải quyết xong các chung cư bị hư hỏng nặng từ đây đến 2010. Sở Quy hoạch- Kiến trúc và Sở Xây dựng TP phối hợp, rà soát 152 chung cư hư hỏng trên địa bàn TP để tập trung giải quyết nhanh. Nếu có chung cư nào sập thì 2 sở này hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Theo Sài Gòn Giải Phóng