Cải tạo chung cư cũ Không thể trông chờ xã hội hóa

Hiện trên địa bàn TP Hà Nội có khoảng 1.155 nhà chung cư cũ chờ được cải tạo. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, nếu chỉ trông vào nguồn vốn xã hội hóa thì các chung cư này sẽ vẫn sẽ tồn tại như cũ nhiều năm nữa.

Mới hoàn thành 1%

Theo báo cáo của Sở Xây dựng Hà Nội, trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 1.155 nhà chung cư cao tầng, 10 khu nhà cũ (1-3 tầng) và các nhà thuộc diện vắng chủ, cải tạo, tập trung tại các quận nội thành với tổng diện tích khoảng 5 triệu m2. Về cơ bản các khu nhà cũ đều đã xuống cấp, không đáp ứng được nhu cầu sử dụng, người dân sẽ gặp rất nhiều rủi ro khi phải sống ở những khu nhà sập xệ này.

Từ năm 2005, HĐND thành phố Hà Nội đã có chủ trương cải tạo, xây dựng mới các khu chung cư cũ, xuống cấp. Người dân sống trong các khu chung cư cũ mong chờ. Tuy nhiên, chủ trương trên đã vấp phải nhiều vướng mắc. Chẳng hạn, nguồn vốn xã hội hóa từ các DN thì bản thân DN không mặn mà vì thành phố quy định hạn chế chiều cao trong khu vực nội đô. Điều đó khiến chủ trương cải tạo chung cư cũ gần như giậm chân tại chỗ.

Lãnh đạo Sở Xây dựng cho biết, thành phố mới chỉ tập trung giải quyết các nhà chung cư nguy hiểm cấp D phải di dời để đảm bảo an toàn cho người sử dụng (các khu B4, B14 Kim Liên; 187 Tây Sơn; Nhà I 1, 2, 3 Thành Công; C7, D6, D2 Giảng Võ; 148 – 150 Tây Sơn đã được ưu tiên cải tạo trước). Nhưng trong 3 khu chung cư cũ thí điểm xây mới thì chỉ có một số ít khu nhà được cải tạo. Nhiều khu cần cải tạo gấp như khu Văn Chương vẫn chưa phê duyệt được quy hoạch.  Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Quốc Tuấn cho biết: "Đến nay, Hà Nội mới giải quyết được 1% số nhà chung cư cũ. Ông Tuấn than thở, thành phố kêu gọi xã hội hóa, nhà đầu tư không mặn mà do các khoản đầu tư biết trước là không có lãi.

Nhà nước và nhân dân cùng làm

Chỉ trông chờ xã hội hóa để cải tạo chung cư thì rất khó, Chủ tịch UBND Quận Hoàn Kiếm Vũ Văn Viện khẳng định. Nếu Nhà nước không giữ vai trò chủ đạo trong xử lý vấn đề này thì nhiều năm tới chung cư cũ vẫn là… chung cư cũ.

Tuy nhiên, cũng đã lóe lên "ánh sáng cuối đường hầm”. Theo ông Nguyễn Thế Hùng GĐ Sở Xây dựng, trong dự thảo tờ trình của thành phố về cải tạo chung cư cũ sẽ đưa ra nhiều giải pháp ưu đãi với người dân và chủ đầu tư. Theo đó, người dân được cùng tham gia đầu tư theo phương thức góp vốn bằng chính quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất nếu dự án có hiệu quả kinh tế. Bên cạnh đó, nếu người dân không có nhu cầu mua nhà tái định cư tại chỗ thì được ưu tiên mua nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp tại các dự án trên địa bàn thành phố. Trong trường hợp người dân bán căn hộ cũ thuộc quyền sở hữu của mình cho chủ đầu tư để chuyển đến nơi khác ở thì được miễn các loại thuế liên quan đến mua bán căn hộ cũng như thuế thu nhập cá nhân (nếu có).