Theo Nghị quyết 57 ngày 26.9.2006 của HĐND TPHCM về bồi thường, hỗ trợ tái định cư (TĐC) và đào tạo, giải quyết việc làm khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP thì các cơ quan chức năng phải thực hiện dứt điểm việc TĐC cho 4.715 hộ dân (có nhà bị giải tỏa do thực hiện dự án) đang tạm cư quá hạn vào cuối tháng 6 - 2007.
Tuy nhiên, đến thời điểm đó, công việc đã không thể hoàn thành. TP lại gia hạn thời gian đến cuối năm 2007. Nay thì chỉ 3 ngày nữa là hết năm 2007, nhưng…
Báo cáo của Sở Xây dựng, tính đến ngày 19-11, TP đã có đủ nền đất và căn hộ chung cư cho 4.515/4.636 hộ tạm cư (sau khi rà soát lại các dự án thì chỉ có 4.636 trường hợp tạm cư quá hạn trên địa bàn TP thay vì 4.715 trường hợp như báo cáo trước đây).
Tuy nhiên, chỉ có 3.501 hộ tạm cư quá hạn đồng ý nhận căn hộ hoặc nền đất này (gồm 1.003 hộ nhận căn hộ, 2.076 hộ nhận nền đất, 167 hộ nhận tiền tự lo nơi ở mới và 255 trường hợp chờ nhà TĐC tại chỗ). Như vậy, trên thực tế, nếu loại trừ 121 hộ chưa thể bố trí TĐC do TP chưa đủ chỗ thì vẫn còn đến 1.014 hộ tạm cư quá hạn chưa TĐC được nhưng không phải do thiếu nhà hay thiếu đất. Vì sao?
Nhà xây mãi không xong, đất chờ mãi chưa có hạ tầng kỹ thuật
Theo thông tin chúng tôi có được, trong số 1.014 hộ chưa TĐC nêu trên, hiện có 788 hộ đã bốc thăm (gồm 258 căn hộ và 530 nền đất) nhưng chưa chịu nhận suất TĐC. Theo một thành viên thuộc Ban Chỉ đạo TĐC TP, đó là do một số chủ đầu tư triển khai dự án quá ì ạch nên không giao nhà đúng thời gian.
Các hộ dân đã bốc thăm trúng các căn hộ thuộc những dự án nói trên, dù đã được đề nghị chuyển sang ở những căn hộ chung cư khác sẵn có, nhưng họ không đồng ý và cương quyết chờ.
Cho tới nay, dù TP đã ban hành nhiều quy định và khung xử phạt đối với các chủ đầu tư trễ hạn giao nhà nhưng theo nhận xét của nhiều người, do mức xử phạt còn thấp nên tính răn đe cũng thấp! Bên cạnh việc chờ căn hộ chung cư, tình trạng nền đất TĐC đã giao nhưng người dân không nhận vì không thể xây nhà cũng rất phổ biến.
Tại Dự án TĐC 17,3 ha phường An Phú quận 2, con đường tạm rộng 8m dẫn vào khu TĐC mãi vẫn chưa thực hiện xong do việc bồi thường giải phóng mặt bằng không suôn sẻ. Không có đường vào, 22 hộ dân tạm cư được bố trí nền TĐC tại chỗ cũng chẳng thể xây được nhà.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Hứa Ngọc Thảo, Trưởng ban Bồi thường - Giải phóng mặt bằng quận 2, thừa nhận rằng một số nền TĐC đã bàn giao cho người dân tại các khu TĐC cơ sở hạ tầng còn chưa hoàn chỉnh, các công trình công ích như khu thể dục - thể thao, công viên cây xanh… vẫn chưa có.
Riêng con đường tạm 8m trong dự án TĐC 17,3ha, ông Thảo cho biết UBNDTP vừa duyệt giá đền bù cho các hộ dân bị ảnh hưởng nên nhanh nhất cũng phải đến cuối tháng 1-2008, việc bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai thi công mới được thực hiện.
Tại dự án Trại tạm giam T30 (huyện Nhà Bè), 11 hộ dân đã tạm cư 6 - 7 năm để chờ TĐC tại chỗ nhưng hiện nay, Ban Quản lý dự án lại đang xin điều chỉnh dự án, dự kiến đến quý 1 - 2008 mới triển khai thi công và đến quý 1-2009 mới hoàn thành khu TĐC. Như vậy, cuộc sống tạm cư của 11 hộ dân tại đây lại phải tiếp tục... chờ.
Giá căn hộ TĐC quá cao
Có một thực tế là hiện nay, các chung cư dành cho TĐC không hấp dẫn người được bố trí. Theo Ban quản lý chung cư Nguyễn Ngọc Phương, hiện chung cư đã giao khoảng 90 căn hộ để bố trí TĐC nhưng chỉ có 50 hộ dọn đến TĐC. Chủ hộ 01.18 của chung cư này cho biết, sở dĩ có một số người không muốn tới ở chung cư là do giá cả đến bù quá chênh lệch.
Căn hộ bị giải tỏa đường Phan Văn Hân (phường 17) hơn 50m2, được đền bù khoảng 260 triệu đồng nhưng giá mua lại căn hộ chung cư TĐC diện tích 67m2 lên đến 534 triệu đồng; như vậy, hộ dân phải bù thêm gần 300 triệu đồng nữa. Đó cũng là lý do mà trong số hơn 20 hộ dân bị giải tỏa, chỉ có 2 hộ đồng ý mua căn hộ TĐC tại đây.
Chung cư A4, A5, A6 Thạnh Mỹ Lợi (quận 2) dành để bố trí TĐC cũng rơi vào trường hợp tương tự: 150 căn hộ chỉ mới có hơn 60 hộ về TĐC, trong khi đó, còn rất nhiều hộ đang tạm cư quá hạn tại khu tạm cư An Lợi Đông cách đó không xa nhưng không chịu về. Căn hộ xây xong bỏ trống, Nhà nước thì vẫn tiếp tục chi tiền tạm cư hàng tháng cho người dân sống tạm cư. Chưa có con số thống kê đầy đủ nhưng ước tính số tiền tạm cư mà TP phải chi ra cho đến nay đã lên đến hàng trăm tỷ đồng.
Kế hoạch dứt điểm bố trí TĐC cho các hộ tạm cư quá hạn tại TP vào cuối tháng 12 - 2007 coi như chưa hoàn tất. TP cần có những biện pháp hợp lý, cương quyết hơn nữa để giải quyết những bất cập và trì trệ trong việc này nếu muốn tránh lãng phí và an cư cho dân.
Theo Sài Gòn Giải Phóng