Từ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đến “liên kết” 4 nhà: “Rã đông” bất động sản?

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết đang nghiên cứu sản phẩm liên kết 4 nhà nhằm quản lý dòng tiền trong lĩnh vực xây dựng.

Năm 2014, NHNN đã giảm lãi suất ưu đãi cho vay nhà ở thuộc gói hỗ trợ tín dụng 30.000 tỷ về mức 5%/năm để tạo điều kiện hơn cho người vay. Thế nhưng thời gian qua, việc triển khai khá chậm. Phía NHNN cho rằng, nguyên nhân chính là do nguồn hàng ít và sự phối hợp giữa chính quyền địa phương với các đơn vị liên quan còn yếu.  Ông Nguyễn Viết Mạnh, Vụ trưởng Vụ Tín dụng thừa nhận, nhiều địa phương vẫn lúng túng trong việc xác định đối tượng cho vay, khiến người dân khó khăn trong quá trình làm thủ tục, hoàn thiện hồ sơ.

Còn về phía Bộ Xây dựng cho rằng, lý do lớn nhất khiến người thu nhập thấp khó tiếp cận gói này, vẫn là việc bắt họ phải chứng minh được khả năng trả nợ. Đây là một điều khoản quá khó đối với người lao động tự do, cho dù hàng tháng hoặc hàng quý họ vẫn xoay xở được một món tiền đủ để trả nợ ngân hàng theo cam kết. NHNN nhận thấy rằng, niềm tin trên thị trường đang dần bị mất đi giữa chủ đầu tư, bên thi công, bên cung cấp vật liệu cho đến ngân hàng. Vì vậy cần phải tạo nên trục 4 nhà.

NHNN đang nghiên cứu một sản phẩm liên kết 4 nhà nhằm quản lý dòng tiền trong lĩnh vực xây dựng. Qua đó, thúc đẩy việc hoàn thành các sản phẩm dở dang nhằm tạo niềm tin cũng như thúc đẩy thị trường bất động sản (BĐS).

"Dù vẫn đang trong giai đoạn ý tưởng và nghiên cứu, song nếu triển khai thì toàn bộ dòng tiền từ vốn vay ngân hàng đến chủ đầu tư, tới các đơn vị thi công và các doanh nghiệp cung cấp vật liệu xây dựng sẽ được các ngân hàng giám sát chặt chẽ. Việc này nhằm đảm bảo dòng vốn được đầu tư hiệu quả, đến đủ, đến đúng đích, tránh thất thoát”, ông Nguyễn Viết Mạnh nói.

Cùng thời điểm hiện tại, nhiều ngân hàng cũng tác động ngược xuôi tới người tiêu dùng, lên kế hoạch tổng thể tăng dư nợ trong lĩnh vực BĐS, tiêu dùng. Các ngân hàng đều có chương trình tín dụng dành riêng cho việc vay mua nhà, sửa chữa nhà. Liệu việc liên kết 4 nhà kết hợp cùng gói hỗ trợ lãi suất 30.000 tỷ đồng có là "liều thuốc” đủ mạnh để vực dậy thị trường nhà đất. Bởi theo phân tích điểm thuận lợi của các DN, đặc biệt là các chủ đầu tư dự án, nhà thầu xây dựng và nhà cung ứng nguyên vật liệu khi  tham gia chuỗi liên kết chắc chắn tạo ra những sản phẩm hoàn thiện mang tính chất liên hoàn.

Trước mắt, với mô hình và kế hoạch mà NHNN đưa ra khó khăn trực tiếp vốn sẽ được giải quyết, nhưng lâu dài, mô hình 4 nhà có cứu được thị trường theo đúng nghĩa: tạo thanh khoản, kích sức cầu. Từ BĐS sẽ khuyếch tán sang những ngành có chỉ số tồn kho cao như sắt thép, vật liệu xây dựng…Các chuyên gia trong ngành BĐS cho rằng, thị trường BĐS cần phải tự tái cấu trúc lại chính mình, mà căn bản là cấu trúc lại dòng sản phẩm và cấu trúc lại niềm tin của người dân. Vực dậy thị trường địa ốc cần có cả điều kiện cần và đủ.

TS Lê Xuân Nghĩa - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển kinh doanh (BDI) cho rằng, NHNN và Bộ Xây dựng phải giải quyết dứt điểm các cản trở về thủ tục để đưa gói tín dụng nhà ở xã hội 30.000 tỷ đồng đi vào thực tế, bởi nhu cầu, sức mua và thanh khoản của thị trường nhà ở là có thực.