Thoát lệ thuộc, cách nào?

Tại một hội nghị về bàn về thị trường BĐS diễn ra vào cuối tuần trước, rất nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo về thực trạng lệ thuộc của thị trường này vào thị trường tài chính tiền tệ, đồng thời cho rằng việc thiếu tự chủ này sẽ dẫn đến những hậu quả vô cùng nguy hiểm.

Nhận định - dù không mới này - ngay tại thời điểm thị trường BĐS như người vừa tỉnh dậy sau một cơn ốm dài có thể khiến nhiều nhà đầu tư cụt hứng, nhưng đủ để khiến những ai quan tâm đến BĐS phải lưu tâm. Còn nhớ cách đây chưa lâu, khi thị trường BĐS rơi vào thảm cảnh làm dấy lên những lo ngại đổ vỡ mang tính hệ thống có thể tác động đến nền kinh tế, một chuyên gia đầu ngành về BĐS đã khẳng định không thể có chuyện đó, bởi sự tác động chỉ một chiều: thị trường tài chính tiền tệ tác động đến thị trường BĐS, không có chiều ngược lại.

Điều này có thể được chứng minh bằng con số 60-70% nguồn vốn BĐS là từ ngân hàng. Và trên thực tế, trong nhiều năm qua, những lần “lên bờ xuống ruộng” của thị trường BĐS đều bắt nguồn từ những biến động của thị trường tài chính tiền tệ. Thí dụ, sự khởi sắc trên thị trường BĐS hiện nay phần lớn nhờ gói hỗ trợ 30.000 tỷ đồng.

Lý thuyết là thế. Vậy câu hỏi đặt ra là làm thế nào để thị trường BĐS thoát khỏi sự lệ thuộc vào thị trường tài chính và xa hơn, có thể tác động trở lại thị trường này? Có thể thấy ngay từ đầu, sự bao bọc quá mức của hệ thống ngân hàng dành riêng cho BĐS đã dẫn đến việc thị trường này “sinh hư”.

Doanh nghiệp đổ xô vào đầu tư BĐS với tâm thế “tay không bắt giặc”, chủ yếu sống dựa vào nguồn vốn ngân hàng, trong khi nội lực không có. Cùng với sức hút khi người dân quan tâm, sự dễ dãi khi cấp đất làm dự án… đã khiến BĐS nhanh chóng trở thành thị trường ăn xổi ở thì, thiếu thực chất.

Nhiều chuyên gia đã vạch ra rằng, phương cách để thoát phụ thuộc vào thị trường tài chính chỉ có một. Đó là bản thân doanh nghiệp phải nỗ lực tự gia tăng sức mạnh cho mình, đi vào những dự án thực chất và Nhà nước thôi o bế để từ đó có thể có một đợt thanh lọc tự nhiên, có những doanh nghiệp thực sự sắc bén.

Sự bóc tách này giống như đưa cây tầm gửi ra khỏi vật chủ mà có thể thị trường BĐS sẽ phải chịu nhiều tổn thất, thiệt hại trong thời gian không ngắn, nhưng chắc chắn sẽ hồi phục, lành mạnh một cách bền vững.

Theo đó, thay vì khi nền kinh tế xuống dốc, thị trường tài chính đang ốm vẫn phải băn khoăn “cứu hay không cứu” BĐS, thị trường này có thể quay lại trợ lực cho nền kinh tế. Đó là phương cách thoát khỏi sự lệ thuộc đúng đắn, mà có lẽ đã đến lúc các doanh nghiệp BĐS cần phải tư duy.