Ngân hàng “dị ứng” với các quỹ bất động sản

Cả doanh nghiệp và người dân đều khó tự chủ được vốn, phải lệ thuộc vào ngân hàng nhưng ngành ngân hàng không hề muốn nhả miếng “bánh ngọt” mà luôn thích độc quyền thu hút vốn và cho vay.

Như đã đề cập ở bài trước "Bế tắc dòng vốn dài hạn cho bất động sản", hiện nay, cả doanh nghiệp bất động sản và người dân đều khó tự chủ được vốn, phải lệ thuộc vào ngân hàng nên tương lai đương nhiên bị phụ thuộc.
Khi BizLIVE thực hiện tuyến bài viết này, nhiều chuyên gia tâm huyết với ngành bất động sản đã bày tỏ sự bức xúc với cơ chế độc quyền về vốn của nhiều ngân hàng mà bỏ qua quyền tiếp cận nhà của người dân.

"Bất cập là vậy nhưng ngành ngân hàng không hề muốn nhả miếng “bánh ngọt” mà luôn thích độc quyền thu hút vốn và cho vay", Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam nhận định.

Theo Thứ trưởng Nam, nếu thành lập một số quỹ như quỹ tiết kiệm, quỹ tín thác, quỹ đầu tư... mang tính phi ngân hàng để tạo vốn dài hạn cho bất động sản, giúp thị trường này có được sự ổn định về vốn chắc chắn vấp phải phản đối từ phía ngân hàng do bị cạnh tranh cho vay.

Ở nhiều nước trên thế giới như Đức, Mỹ… đều rất phổ biến các loại hình gây quỹ vốn dài hạn cho bất động sản.

Cũng theo ông Nam, ngành ngân hàng dị ứng với các quỹ tạo vốn dài hạn cho bất động sản cũng vì lo ngại phải cạnh tranh ngay từ khâu thu hút vốn với các quỹ này.

"Chủ trương thành lập quỹ tạo vốn dài hạn cho bất động sản không nhận được ủng hộ từ ngành ngân hàng là lẽ tất nhiên, do lo ngại mất quyền lợi. Ngoài ra, cũng một phần khác là nước ta đang có quá nhiều quỹ, nhưng cái gì cần vẫn phải có, thừa phải bỏ", Thứ trưởng Nam phân tích.

Theo thông tin từ ông Nam, Bộ Xây dựng đã đề xuất thành lập một số quỹ tín thác, đầu tư, quỹ tiết kiệm nhà ở...nhưng vẫn chưa được quan tâm giải quyết, sự phối hợp giữa các ngành với nhau về chính sách chưa có sự thống nhất cao.

Ngay trong Luật Kinh doanh bất động sản mới được Quốc hội thông qua, Chủ tịch VNREA bày tỏ cũng chưa thỏa mãn ở các khoản mục thành lập quỹ đầu tư, quỹ tín thác, quỹ tiết kiệm... tạo nguồn vốn lâu dài cho bất động sản.

Hiện, Việt Nam đã có nghị định về thành lập các quỹ đầu tư nhưng nội dung vẫn chưa rõ ràng nên rất khó thực hiện.

Tuy nhiên, về lâu dài không thể không kéo dài tình trạng bất động sản lệ thuộc vốn vào nguồn ngắn hạn như hiện nay, người dân bị thiệt thòi khi tiếp cận nhà ở.

Chưa kể, chính sách tiền tệ cho bất động sản trong thời gian qua bất ổn định, lúc bơm vốn, khi lại chặn vốn khiến cả doanh nghiệp và người dân chóng mặt.

Ở góc nhìn tương tự, TS. Trần Kim Chung, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung Ương cho rằng, bất động sản là thị trường có giá trị rất lớn trong nền kinh tế nước ta, muốn tự quyết định chiến lược phát triển, phải đa dạng nguồn lực.

Đồng thời, nếu tự chủ được nguồn vốn dài hạn thị trường bất động sản sẽ tự nâng cao sức đề kháng trước các đợt suy thoái kinh tế chung.

"Chẳng hạn, Việt Nam là một trong 10 nước có nguồn kiều hối lớn nhất thế giới, khoảng 12 tỉ USD/năm. Đây là kênh thu hút vốn rất tốt, lâu dài. Chính sách mở cửa cho người nước ngoài mua nhà vừa được Quốc hội thông qua là bước thay đổi lớn, tiềm năng cho ngành bất động sản. Trong tương lai gần, phải cải thiện khâu giải ngân để phát huy tốt tác dụng của gói 30.000 tỉ đồng”, TS. Chung cho hay.

Trong khi đó, TS. Hoàng Kim Huyền, thuộc Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia lưu ý, bên cạnh trông đợi vốn từ nước ngoài vào cũng cần có chính sách khuyến khích hộ gia đình đầu tư vào bất động sản.

Cùng với đó, đẩy mạnh hoạt động mua bán, sáp nhập dự án để cơ cấu lại vốn lâu dài, thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu bất động sản. Bản thân các doanh nghiệp cần có tích lũy và không nên lạm dụng quá nhiều vào các biện pháp đòn bẩy tài chính.

Một góc nhìn khác, PGS.TS Vũ Thị Minh, Trưởng khoa Bất động sản và Kinh tế tài nguyên thuộc Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, để chủ động vốn dài hạn thì bất động sản trong thời gian qua đã hình thành nhiều liên hệ với thị trường tài chính tiền tệ, trực tiếp là thị trường chứng khoán. Qua nguồn này thu hút được rất nhiều tiền nhàn rỗi từ trong dân.

Bên cạnh đó, cần có các biện pháp quản lý và kiểm soát rủi ro đối với tín dụng ngân hàng thương mại cho thị trường bất động sản; tạo lập và hoàn thiện hành lang pháp lý cho việc đa dạng hóa sản phẩm tài chính bất động sản; xây dựng khung pháp lý cho thị trường tái thế chấp trên cơ sở chuẩn hóa thị trường thế chấp sơ cấp bất động sản…