Đảm bảo quyền lợi cho người mua nhà

Ngày 8/5, Sở TN&MT Hà Nội đã tổ chức đối thoại với các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản trên địa bàn Hà Nội để tìm giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất (sổ đỏ) cho người mua nhà.

Nhà thu nhập thấp cũng vướng

Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Phát triển Nhà và Đô thị (HUD) Nguyễn Văn Bách cho biết, dự án Khu đô thị Việt Hưng và Khu đô thị Pháp Vân do doanh nghiệp làm chủ đầu tư đã hoàn thành và bàn giao nhà ở, tuy nhiên, nhiều căn hộ ở đây vẫn chưa được cấp sổ đỏ. Chủ đầu tư đã nộp đầy đủ tiền sử dụng đất, nhưng chưa nộp tiền chênh lệch giữa giá bán nhà và giá bảo toàn vốn của chủ đầu tư vì không xác định được mức giá chênh lệch để nộp tiền.

Tuy nhiều lần kiến nghị các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, trong đó tập trung tháo gỡ khó khăn để thực hiện cấp sổ đỏ, bảo đảm quyền lợi chính đáng cho người dân, nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn chưa nhận được hướng dẫn. "Tại dự án Khu đô thị mới Việt Hưng hiện có 1.751 trường hợp trên tổng số 2.641 hồ sơ hợp lệ được cấp sổ đỏ. 890 trường hợp còn lại vẫn bị "treo", ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. Việc chậm trễ cấp sổ đỏ không phải lỗi của người dân và chủ đầu tư"- ông Nguyễn Văn Bách khẳng định.

Bà Dương Thị Thanh Loan (đại diện Công ty Đầu tư hạ tầng và đô thị Viglacera) cho rằng, doanh nghiệp không vi phạm quy hoạch, không nợ tiền sử dụng đất. Tuy nhiên, doanh nghiệp gặp vướng mắc khi làm hồ sơ cấp sổ đỏ cho khách hàng ở một số dự án phát triển nhà ở, trong đó có dự án nhà thu nhập thấp Đại Mỗ (huyện Từ Liêm).

Trước đây, doanh nghiệp làm hồ sơ cấp sổ đỏ cho khách hàng theo quyết định giao nhiệm vụ của Tổng Công ty Viglacera (hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con). Tuy nhiên, khi có Văn bản số 2470 của Bộ TN&MT ngày 17/7/2012, doanh nghiệp làm hồ sơ cấp sổ đỏ cho khách hàng lại phụ thuộc vào tổng công ty, quyết định này yêu cầu phải có văn bản ủy quyền của công ty mẹ nên doanh nghiệp gặp khó khăn.

Bà Loan cho biết thêm, Công ty Đầu tư hạ tầng và đô thị Viglacera hiện hạch toán độc lập, đã tách ra và trở thành chi nhánh của Tổng Công ty Viglacera, con dấu cũ không còn sử dụng. Nếu phải làm theo văn bản ủy quyền sẽ rất khó khăn cho doanh nghiệp.

Theo thống kê của Sở TN&MT Hà Nội, tỷ lệ cấp sổ đỏ cho người mua nhà tại các dự án phát triển nhà ở trên địa bàn TP Hà Nội còn thấp. Toàn TP có khoảng 590.000 trường hợp mua đất, nhà dự án có nhu cầu cấp sổ đỏ, trong đó, có khoảng 200.000 trường hợp vướng mắc cần tháo gỡ. Nguyên nhân chủ yếu do chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nộp tiền sử dụng đất.

Các doanh nghiệp cũng phàn nàn về các thủ tục "hành là chính", "chuyền bóng" ở các sở, ngành khi đi làm hồ sơ, thủ tục. Theo lãnh đạo một doanh nghiệp, cơ chế, chính sách đều do con người. Vì vậy, nên có cơ chế, thủ tục liên thông giữa các sở, ngành (Sở QH&KT, Sở KH&ĐT, Sở TN&MT, Cục Thuế Hà Nội…).

Sẽ nghiên cứu giải quyết

Phó Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Hữu Nghĩa cho rằng, khi có Văn bản số 2470 của Bộ TN&MT, Hà Nội còn gặp vướng mắc hơn trong vấn đề cấp sổ đỏ tại các dự án nhà ở.

Khi mua nhà, khách hàng không biết chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước hay chưa, có vi phạm pháp luật về đất đai, quy hoạch, xây dựng sai phép hay không. Nhiều hộ dân không được cấp sổ đỏ chỉ vì lỗi của chủ đầu tư.

Tại buổi đối thoại, ông Trần Hùng Phi, Cục trưởng Cục Đăng ký và Thống kê đất đai (Tổng cục Quản lý đất đai), đại diện Bộ TN&MT nhận định, trong thời gian qua, Bộ đã cùng TP Hà Nội trao đổi bàn cách tháo gỡ việc cấp sổ đỏ đối với các dự án phát triển nhà ở, tuy nhiên hiện đang còn tồn đọng nhiều vấn đề. Thời gian tới, Bộ TN&MT sẽ phân loại cụ thể sai phạm, vướng mắc trong từng dự án. Với dự án nào ít vướng mắc, có thể tiến hành cấp ngay sổ đỏ cho người dân.

"Theo nguyên tắc, dự án nhà nào sai phạm ở đâu sẽ dỡ bỏ ở đấy, chủ đầu tư sai phạm sẽ bị xử lý, tuy nhiên, những tồn tại này ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi khách hàng mua nhà nên việc xử lý không đơn giản. Hiện, Bộ TN&MT đang cùng các địa phương nghiên cứu phương án giải quyết phù hợp. Tuy nhiên, việc đảm bảo quyền lợi cho người mua nhà là quan trọng nhất. Tôi cho rằng, khoảng 80% trường hợp của Hà Nội gặp vướng mắc có thể cấp được sổ đỏ" - ông Trần Hùng Phi nhận định.
 

Tại hội nghị giao ban trực tuyến về cấp sổ đỏ mới đây, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Hồng Khanh cho biết, TP đang cùng với Bộ TN&MT tìm cách tách trách nhiệm của chủ đầu tư dự án nhà ở với người mua nhà trong quá trình xét cấp sổ đỏ. Sở TN&MT phải có giải pháp bảo vệ quyền lợi người dân mua nhà đã làm xong nghĩa vụ với chủ đầu tư và Nhà nước. Phải hỗ trợ tối đa người dân khi cấp sổ đỏ, kể cả trường hợp chủ đầu tư vi phạm hoặc vướng mắc nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.