"Gút" đề án cho người nước ngoài được sở hữu nhà: Căn hộ cao cấp càng có giá!

Ngày 10.4, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã có cuộc họp cuối cùng với Bộ Xây dựng để thẩm định đề án về chính sách nhà ở cho người nước ngoài tại Việt Nam.

Được sở hữu căn hộ tối đa là 70 năm

Tại cuộc họp, cơ bản các ý kiến đều nhất trí sẽ trình Quốc hội thông qua Nghị quyết thực hiện đề án này vào kỳ họp thứ 3, dự kiến khai mạc ngày 6.5 tới đây.

Theo đề xuất mới nhất của Chính phủ, sẽ có 7 loại đối tượng người nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam gồm: người đứng đầu các cơ quan đại diện nước ngoài và các tổ chức liên Chính phủ đang thường trú tại Việt Nam; người vào Việt Nam đầu tư theo quy định của pháp luật đầu tư; người có công đóng góp với đất nước được Chủ tịch nước, Chính phủ tặng huân chương, huy chương; nhà hoạt động văn hóa, nhà khoa học đang làm việc tại Việt Nam; người kết hôn với công dân Việt Nam và hiện đang sinh sống tại Việt Nam; người được Chủ tịch nước công nhận là công dân danh dự của Nhà nước Việt Nam; các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài không có chức năng kinh doanh bất động sản đang hoạt động tại Việt Nam.

So với tờ trình Chính phủ hồi tháng 1 vừa qua có một điểm mới được bổ sung trong tờ trình ngày hôm qua là người được mua nhà có quyền sở hữu căn hộ trong tối đa 70 năm và được quyền thế chấp, bảo trì, cải tạo, thừa kế hoặc bán, tặng, cho căn hộ... Các đối tượng này chỉ được sở hữu một căn hộ trong nhà chung cư và chỉ được phép bán sau 1 năm kể từ khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà. Theo Bộ Xây dựng, quy định này nhằm hạn chế tình trạng lợi dụng chính sách để mua đi bán lại kiếm lời.

Ông Nguyễn Văn Phúc, Phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, cần làm rõ khái niệm "dự án phát triển nhà thương mại". Ông Nguyễn Văn Phúc nói: "Tư nhân xây nhà có được bán cho người nước ngoài không hay chỉ hướng người nước ngoài tới mua nhà tại các dự án được cho là cao cấp như The Manor, Ciputra?".

Tác động chủ yếu đến căn hộ cao cấp

Giải trình về những tác động của chính sách đến thị trường bất động sản, Cục trưởng Cục Quản lý nhà (Bộ Xây dựng) Nguyễn Mạnh Hà cho rằng, nếu chính sách mới được thông qua, trong thời gian đầu, vì lượng cung về nhà chưa đủ, đặc biệt là chung cư cao cấp nên có thể sẽ ít nhiều tác động tới giá nhà đất ở Việt Nam. Tuy nhiên, do số lượng người nước ngoài có nhu cầu và đủ điều kiện để mua nhà là không lớn. Dự báo, có khoảng 10.000 người, giả sử mỗi người được mua một căn hộ với diện tích từ 100 tới 150m2 thì cũng chỉ khoảng 10.000 căn hộ với 1,5 triệu m2; ngoài ra, việc mua nhà cũng phải diễn ra trong nhiều năm.

Do đó theo ông Nguyễn Mạnh Hà, tác động tiêu cực về giá cả chủ yếu đối với các loại nhà chung cư cao cấp, còn nhà chất lượng khá và trung bình không chịu nhiều tác động. Ông Nguyễn Mạnh Hà nói: "Xét về lâu dài, Nhà nước cũng cần phải có chính sách phù hợp để tăng cầu và tăng cung về nhà ở nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản".

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng với Ủy ban Kinh tế, hiện có khoảng 25.000 người nước ngoài vào Việt Nam làm việc theo các dự án đầu tư. Ngoài ra, còn có 55.000 người nước ngoài đang làm việc trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục, văn hóa thể thao, khoa học công nghệ... Khảo sát sơ bộ của Bộ Xây dựng tại 2 thành phố lớn (Hà Nội và TP.HCM) cho thấy, Hà Nội hiện có 1.300 nhà và căn hộ với diện tích khoảng 220.000m2 đang cho người nước ngoài thuê.

Nhà cho thuê phần lớn là căn hộ chung cư, biệt thự, nhà liên kế. Giá thuê nhà phụ thuộc vào tiện nghi, diện tích và khu vực, dao động từ 700 - 1.000 USD/căn/tháng. Tại TP.HCM, nhà cho người nước ngoài thuê có tới 4.000 căn, tương đương 660.000m2, chủ yếu thuộc khu Phú Mỹ Hưng, Q.1, Q.3, Q.5. Tại TP.HCM, giá cho thuê phổ biến ở mức 1.000 - 1.500 USD/căn/tháng. Tại khu vực trung tâm, giá thuê đặc biệt cao, lên tới 2.000 - 3.000 USD/căn/tháng.

Lo ngại vấn đề đầu cơ, một số thành viên Ủy ban Kinh tế đề nghị nên kéo dài thời gian sử dụng (từ 2-3 năm) trước khi được phép bán. Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đặt giả thiết: "Giả sử cơ quan nước ngoài mua 30 căn hộ để cho cán bộ ở nhưng sau đó lại điều chỉnh chính sách, rút hết người nước ngoài về, thuê người Việt Nam, vậy 30 căn hộ này có bán được không? Phải có chính sách rõ ràng để ứng xử với những tình huống này".