Gói tín dụng 30.000 tỷ đồng: bỏ hay không?

(DĐDN) – Chỉ còn chưa tới một năm nữa gói này sẽ kết thúc thời hạn và một lần nữa, những đề xuất xoay quanh chất lượng hỗ trợ thực tế của gói tín dụng 30.000 tỷ lại được mổ xẻ.

Ba lần bảy lượt có nguy cơ “đòi lại”

Năm 2014, gói tín dụng 30.000 tỷ đồng đã được Quốc hội đặt lên bàn cân với dự định “đòi lại”. Tại phiên thẩm tra sơ bộ về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), đại diện Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã yêu cầu Bộ trưởng Bộ Xây dựng phải giải trình về tiến độ giải ngân của gói 30.000 tỷ đồng và đề nghị trả lại cho Quốc hội và Chính phủ để bố trí làm việc khác.

Ngay sau đó, bà Phạm Chi Lan, một Chuyên gia Kinh tế uy tín cũng đã lên tiếng ủng hộ kế hoạch “đòi lại” gói 30.000 tỷ của Quốc hội, do hiệu quả của gói được đánh giá là quá kém.

Tại thời điểm hiện nay, kết quả giải ngân gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng trong 06 tháng đầu năm 2015, toàn quốc mới đạt được trên 25%. Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp HCM (HoREA) nhận xét tỷ lệ giải ngân này là “quá thấp, quá chậm và không đạt như kỳ vọng”. Theo đó, HoREA thống kê riêng tại TP HCM đến hết tháng 06/2015 các NHTM đã ký cam kết tín dụng 4.677 tỷ đồng, đã giải ngân được 2.009 tỷ đồng (chiếm tỷ trọng 6,69% gói tín dụng ưu đãi), trong đó, có 1.498,4 tỷ đồng cho cá nhân vay, và 510,6 tỷ đồng cho 03 DN vay (Cty CP TV TM DV Địa ốc Hoàng Quân vay 443 tỷ đồng, Cty TNHH Đầu tư BĐS Tân Bình vay 19 tỷ đồng, CTy CP Đầu tư Thủ Thiêm vay 48,6 tỷ đồng).

Trong khi đó, TP HCM đang có khá nhiều DN đang kinh doanh khai thác phân khúc NOXH, nhà ở tái định cư. Đặc biệt có nhiều DN khai thác phân khúc nhà ở dành cho người thu nhập thấp với hình thức cho thuê dài hạn, nhà diện tích nhỏ, như Địa ốc Lê Thành, Địa ốc Đất Lành…. Nhưng việc tiếp cận gói vay 30.000 tỷ của chủ đầu tư vẫn không dễ.

Hủy, hay giữ và tìm giải pháp giải ngân hiệu quả?

Các DN trong cuộc, những người đã tiếp cận được gói vay 30.000 tỷ để phát triển dự án NOXH, hoặc khách hàng mua nhà ở của DN đã được tiếp cận gói tín dụng để vay, lại có cách nhìn khác.

Ông Trương Anh Tuấn – Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ CTCP Địa ốc Hoàng Quân, DN tiên phong NOXH đầu tiên ở Tp HCM cho rằng việc chặt chẽ trong thẩm định hồ sơ giải ngân cho chủ đầu tư lẫn người vay là dễ hiểu. Nhưng với những DN kiên trì phát triển dự án hoặc đi sâu định hướng phát triển NOXH, thì cơ hội tiếp cận vốn của gói là rất lớn. Hoàng Quân có 08 dự án NOXH. Trong đó, ngoài HQC Plaza tại Tp HCM được BIDV cho vay theo gói 30.000 tỷ với tổng hạn mức tín dụng là 540 tỷ đồng, dự án NOXH tại Khu dân cư Bắc Vĩnh Hải – Nha Trang (HQC Nha Trang) và dự án HQC Bình Minh tại Khu công nghiệp Bình Minh cũng đã được duyệt vay vốn gói 30.000 tỷ đồng với lãi suất tối đa 6%/năm.

Đã có 572 khách hàng mua căn hộ đã HQC Palaza được giải ngân với tổng số tiền là 232 tỷ đồng, 843 khách hàng đã được BIDV thông báo chấp thuận giải ngân. Riêng khách hàng mua căn hộ tại dự án HQC Hóc Môn được giải ngân khá chậm. Tính đến nay chỉ có 41 khách hàng mua căn hộ HQC Hóc Môn được giải ngân với tổng số tiền là 3,4 tỷ đồng, có 57 hồ sơ được NH thông báo chấp nhận giải ngân. Trong khi đó, dự án HQC Hóc Môn đã bán được 439 trên tổng số 562 căn hộ.

“Tốc độ giải ngân còn khá chậm, khách hàng phải đối mặt với rất nhiều thủ tục, giấy tờ hành chính, xác nhận từ các cơ quan ban ngành, ngành khác nhau. Trong đó, khó khăn lớn nhất vẫn là việc khách hàng không chứng minh được thu nhập hoặc chưa đưa ra được phương án trả nợ ngân hàng một cách tối ưu để được xét duyệt cho vay. Thời gian xét duyệt, thẩm định hồ sơ kéo dài gây nên sự mệt mỏi khiến người dân không còn nhiều mặn mà. Tuy nhiên HQC đã nỗ lực triển khai nhiều giải pháp để tạo sự an tâm cho khách hàng mua NOXH” – ông Trương Anh Tuấn cho biết.

Trong cuộc họp báo Chính phủ tháng 8, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho biết, sau hơn 2 năm thực hiện (đến 31/5/2015), tổng số tiền cam kết cho vay đối với khách hàng khoảng 14.161 tỷ đồng (đạt gần 50% tổng số tiền của gói hỗ trợ), trong đó có hơn 18.000 hộ gia đình, cá nhân với số tiền là gần 9.000 tỷ đồng. “Vừa qua, báo chí phản ánh về tình hình một số DN lợi dụng chính sách hỗ trợ này để trục lợi, Bộ Xây dựng đã giao Thanh tra Bộ và Cục Quản lý nhà và Thị trường bất động sản kiểm tra làm rõ, đồng thời tiến hành rà soát, tiếp tục hoàn thiện các quy định về đối tượng và điều kiện cho vay để tránh việc lợi dụng”.


Một DN khác, có quỹ đất lớn ngay tại khu trung tâm quận 7, đã dành một phần để phát triển dự án Jamona Apartment. Với hơn 1.200 căn hộ giá thấp tại Khu đô thị Jamona City, bà Võ Dịu Hiền, Tổng giám đốc Sacomreal-S cho biết hiện Cty đã bán được số lượng sản phẩm hơn 2/3 là NOXH, tương đương khoảng 800 căn. Trong đó, cũng đã có 400 hồ sơ vay tín dụng gói 30.000 tỷ đồng của người mua được xét duyệt vay. “Đây là một số liệu lạc quan và cho thấy chỉ cần có sản phẩm, nguồn cung đúng, trúng nhu cầu của người thu nhập thấp, thì khách hàng NOXH – những đối tượng có nhu cầu vay mua sản phẩm này thực – sẽ có định hướng để tiếp cận gói tín dụng 30.000 tỷ. Ngay cả với những sản phẩm NOTM trên cùng dự án Jamona Apartment giá 18 triệu đồng/ m2 mà Sacomreal-S sắp mở bán tới đây, đã có rất nhiều khách hàng quan tâm đặt mua mặc dù không đạt tiêu chuẩn để tiếp cận gói 30.000 tỷ.Nhìn chung, cơ hội cho người nghèo, người thu nhập thấp được vay, sở hữu nhà ở hợp túi tiền là không nhỏ, dù vẫn còn tồn tại những khó khăn nhất định mà với thời gian, tin rằng các nhà quản lí sẽ càng ngày càng tìm cách tháo gỡ các nút thắt để việc giải ngân hiệu quả hơn”, bà Hiền nói.

Thay lời kết

Xét trên quan điểm của người trong cuộc, có thể thấy đối với gói tín dụng NOXH, không thể một sớm một chiều sốt ruột. Song bất cập vẫn là thời hạn giải ngân của gói đã gần kề, nguồn cung sản phẩm lại chưa dồi dào để có sản phẩm đáp ứng nhu cầu vay mua. Ông Lê Hoàng Châu đề nghị cởi nút thắt thời hạn, thay cho chuyện hủy, là gia hạn thời hạn giải ngân đến hết ngày 31/05/2018, tức tăng lên 2 năm. Lãi suất ưu đãi cũng được đề nghị còn 4% – 4,5% áp dụng cho năm 2016 đối với NOTM; Đối với NOXH thì đề nghị mức lãi suất là 3 – 3,5% để phù hợp với các đối tượng và thực tế tình hình kiểm soát lạm phát của Nhà nước, thời hạn cho vay được kiến nghị tăng lên thành 20 năm và đề nghị ân hạn 3 năm đầu người tiêu dùng chưa phải trả lãi vay và nợ gốc; bổ sung các đối tượng đặc thù ở ngoại tỷnh chưa có hộ khẩu cũng được vay. Đặc biệt cho đối tượng mua NOXH không phải chứng minh thu nhập vì trên thực tế khi đã dùng chính căn hộ này để thế chấp cho hợp đồng mua căn nhà này.