Sân bay Long Thành giảm 6ha: Yêu cầu Chính phủ giải thích lý do

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ về tình hình triển khai thực hiện dự án sân bay Long Thành, UB Kinh tế của Quốc hội yêu cầu Chính phủ làm rõ sự khác biệt về số liệu diện tích thu hồi đất để làm sân bay và tổng mức đầu tư dự án được đưa ra so với nghị quyết của Quốc hội.

Cụ thể, theo Nghị quyết số 53 năm 2017, diện tích đất phân khu 3 của khu tái định cư Bình Sơn là 97 ha, tổng mức đầu tư dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 22.938 tỉ đồng, nhưng theo báo cáo của Chính phủ, diện tích này là 81,86 ha, tổng mức đầu tư dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là 22.856 tỉ đồng.

Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý Chính phủ về sự chậm trễ trong việc ký hợp đồng tư vấn lập báo cáo khả thi. “Chủ trương đầu tư sân bay Long Thành đã được Quốc hội thông qua từ tháng 6/2015, nhưng đến tháng 6/2018 Bộ GTVT mới ký hợp đồng với tư vấn về việc thực hiện gói thầu tư vấn khảo sát và lập báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 là quá chậm, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện chung của dự án” - báo cáo thẩm tra nêu rõ đề nghị Chính phủ phân tích làm rõ nguyên nhân, tác động và giải pháp khắc phục.

Việc lập báo cáo nghiên cứu khả thi giai đoạn 1 của dự án, theo báo cáo của Chính phủ, dự kiến sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10/2019. Nếu được Quốc hội thông qua, báo cáo này sẽ được Thủ tướng phê duyệt vào tháng 12/2019. UB Kinh tế đề nghị Chính phủ cân nhắc tính chất phức tạp của hồ sơ báo cáo để đề xuất Quốc hội quyết định xem xét trong một hay hai kỳ họp để bảo đảm thời điểm Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 12/2019.

Đối với việc lập báo cáo khả thi dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, theo Ủy ban Kinh tế, mặc dù UBND tỉnh Đồng Nai đã chủ động vào cuộc nhưng việc thẩm định và phê duyệt báo cáo khả thi còn khá chậm.

Sau 1 năm kể từ khi Quốc hội có Nghị quyết thông qua chủ trương tách riêng dự án, đến nay dự án vẫn chưa được quyết định đầu tư.

Cơ quan thẩm tra cảnh báo, việc chậm tiến độ của dự án thành phần này có thể ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án đầu tư giai đoạn 1 của sân bay Long Thành và ảnh hưởng lớn đến sinh kế của người dân do việc thực hiện các quyền sử dụng đất bị hạn chế.

Nêu nguyên nhân dẫn đến những tồn tại trên, ngoài lý do khách quan như chính sách, pháp luật chưa đầy đủ và đồng bộ, việc lần đầu tiên một dự án giải phóng mặt bằng phải lập báo cáo khả thi là chưa có tiền lệ… thì nguyên nhân chủ quan, theo Uỷ ban Kinh tế, là chất lượng của hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi dự án giải phóng mặt bằng chưa bảo đảm, chưa được xây dựng, chuẩn bị một cách kỹ lưỡng dẫn đến phải bổ sung nhiều lần theo yêu cầu của cơ quan thẩm định.

Bên cạnh đó, sự phối hợp của các Bộ, ngành trong hướng dẫn trả lời các vướng mắc của địa phương chưa chặt chẽ làm kéo dài thời gian hoàn thành báo cáo. Nhân sự và tổ chức của tổ chuyên gia thẩm định liên ngành của Hội đồng thẩm định thay đổi nhiều và không có tính kế thừa nên phải chuẩn bị nhiều nội dung có tính chất trùng lặp, kéo dài thời gian phê duyệt.

Để thúc đẩy tiến độ dự án, UB Kinh tế đề nghị Chính phủ thúc giục các bộ, ngành tăng cường trách nhiệm; chỉ đạo Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát việc lập quy hoạch bảo đảm kết nối đồng bộ hệ thống hạ tầng giao thông cả bên trong và bên ngoài Long Thành.

UB này cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan tư vấn dự án tính toán phương án vốn, nhất là nguồn vốn ngoài ngân sách. Đặc biệt, Chính phủ cần chỉ đạo Đồng Nai rà soát tổng thể quy hoạch tỉnh, làm căn cứ để quản lý, đầu tư xây dựng, phát triển đô thị, công nghiệp, dịch vụ khu vực sân bay; công khai thông tin quy hoạch và chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người dân để tránh khiếu kiện.