Nhà ở xã hội đình trệ vì thiếu vốn

Do thiếu vốn, hàng chục dự án nhà ở xã hội (NƠXH) tại các tỉnh Đông Nam Bộ đang phải ngưng thi công và chờ được giải cứu.

Quá trình kiểm tra các dự án NƠXH, nhà ở cho công nhân trên địa bàn TP. Biên Hòa của UBND tỉnh Đồng Nai mới đây cho thấy, trong tổng số 91 dự án NƠXH đang được triển khai, chỉ có 23 dự án hoàn thành theo tiến độ, gần 70 dự án còn lại đều đang phải ngừng thi công vì chủ đầu tư gặp khó khăn về vốn.

Tìm hiểu thực tế một số dự án đang phải tạm ngưng thi công tại địa bàn các phường Tam Hòa, Bửu Long, hầu hết các dự án này hiện nay không thể vay được vốn từ ngân hàng vì chủ đầu tư đã hết vốn đối ứng.

Theo ông Nguyễn Khắc Sơn- Giám đốc Công ty đầu tư và phát triển đô thị Sơn An (chủ đầu tư Dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp tại phường Tam Hòa), lẽ ra dự án của DN này phải hoàn thành từ cuối năm 2014 nhưng do số tiền huy động được từ nguồn vốn góp của khách hàng mua nhà chỉ được khoảng 20 tỷ đồng nên dự án mới chỉ triển khai được phần móng và 2 tầng nền. Năm 2010 công ty đã làm thủ tục xin vay gói 30.000 tỷ đồng từ ngân hàng VietinBank nhưng không được chấp thuận do thiếu vốn đối ứng và ngân hàng lo ngại khả năng tiêu thụ các căn hộ trong dự án. Để tiếp tục dự án, công ty đang làm thủ tục vay tiền từ MHB. Tuy nhiên khả năng vay được vốn là khá thấp vì dự án chưa thuyết phục được phía ngân hàng về thanh khoản đầu ra.

Tại TP HCM, năm 2015, ngành xây dựng sẽ triển khai khoảng 20 dự án NƠXH nhưng khả năng sẽ chỉ có 7 dự án được hoàn thành, đạt khoảng 35% so với chỉ tiêu. 13 dự án còn lại sẽ hoàn thành sau năm 2015 vì vốn ngân sách và vốn đối ứng của chủ đầu tư không đủ để triển khai hoàn thiện.

Đại diện một DN có dự án NƠXH tại Quận 7 chia sẻ, theo các quy định hiện hành của Luật Nhà ở thì nguồn vốn đầu tư xây dựng NƠXH chủ yếu đến các nguồn chính: Tiền thu được từ việc bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở thuộc sở hữu Nhà nước và trích từ 30 - 50% tiền sử dụng đất hoặc từ vốn ngân sách. Nhưng hiện nay ngân sách phải “xẻ” cho nhiều lĩnh vực, tiền thu được từ việc bán, cho thuê nhà thì phải sử dụng cho nhiều mục đích khác. Do vậy số tiền còn lại đầu tư cho các dự án NƠXH là không nhiều và được giải ngân khá chậm. Thêm vào đó, theo những quy định tại Nghị định 71/2010/NĐ - CP của Chính phủ (về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Nhà ở) thì các chủ đầu tư dự án NƠXH do vốn ngân sách đầu tư chỉ được cho thuê, không được mua bán. Điều này cũng hạn chế việc huy động vốn đối ứng của DN khi triển khai các dự án này.

Trước thực trạng trên, Bộ Xây dựng cho biết sẽ kiến nghị Chính phủ cho phép chủ đầu tư các dự án (kể cả các hộ gia đình cá nhân) phát triển nhà ở để bán, cho thuê, cho thuê mua đối với công nhân; được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; giảm 50% mức thuế suất thuế giá trị gia tăng; miễn giảm thuế thu nhập DN đối với thu nhập từ hoạt động đầu tư, kinh doanh nhà ở cho công nhân, được vay vốn tín dụng ưu đãi hoặc được bù lãi suất theo quy định. Trong khi đó, tại TP. HCM, ngành xây dựng thành phố cũng vừa kiến nghị chính quyền địa phương giao cho Quỹ Phát triển nhà ở TP.HCM tiếp nhận nguồn dư nợ của các NHTM Nhà nước để cho vay lại từ nguồn của Quỹ với lãi suất 6%/năm, giữ ổn định trong 10 năm.