Khu dân cư tổ 32 khu Bình Mai P14 Q.Gò Vấp, TP.HCM có 7 căn nhà được xây cất đơn giản, nằm lọt giữa bốn bề ao rạch, cỏ dại. Những hộ dân ở đây cho biết, cuối năm 2001 họ đã mua khu đất này của ông Đặng Văn Thiệu ở 148/1 đường Phạm Văn Chiêu P12, Q.Gò Vấp. Việc mua bán chỉ bằng hợp đồng viết tay do bên bán và bên mua tự thỏa thuận, rồi tự ý xây dựng nhà khi chưa có giấy phép xây dựng và hệ lụy kéo theo từ đó.
Ngày 1-6-2007, UBND P14 đã lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính đối với 7 hộ dân ở đây do xây dựng trên đất chưa chuyển đổi mục đích, xây dựng nhà chưa có giấy phép xây dựng.
Ngày 25-6-2007, UBND phường đã ban hành các Quyết định 276/QĐ-UBND, 278/QĐ-UBND, 280/QĐ-UBND… cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực xây dựng, buộc tháo dỡ toàn bộ công trình xây dựng không phép trên đất chưa chuyển đổi mục đích, vi phạm hành lang an toàn rạch.
Trong lúc, người dân đang nơm nớp trước quyết định cưỡng chế tháo dỡ nhà thì họ lại phát hiện thêm, chủ đất đã mang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của khu đất này thế chấp cho ngân hàng.
Trao đổi với chúng tôi, ông Đặng Công Tuấn, Phó Chủ tịch UBND P14 cho biết, đây là khu dân cư tự phát nên cơ sở hạ tầng như đường, điện, nước không có. Hơn nữa, toàn bộ những ngôi nhà này đều xây dựng trái phép, lại nằm trên hành lang kênh rạch nên phải cưỡng chế tháo dỡ, phục hồi nguyên trạng.
Ngày 22-1-2008, UBND phường cũng đã có văn bản trả lời đơn cứu xét của 7 hộ dân này là không thể giải quyết cho tồn tại công trình. Theo kế hoạch, vào đầu tháng 5, phường sẽ thực hiện cưỡng chế tháo dỡ các căn nhà xây dựng trái phép này.
Còn ông Đặng Văn Thiệu - chủ đất thừa nhận, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của khu đất này đã thế chấp ở ngân hàng. Chủ đất không phủi tay mà sẽ có trách nhiệm đối với 7 hộ dân đã mua đất (!?). Ông Thiệu đã yêu cầu mọi người làm thủ tục tách sổ đỏ, hoặc thương lượng để đền bù. Tuy nhiên, cả hai việc đều không thực hiện được do đất nằm trên hành lang kênh rạch, chính quyền không cho phép tách sổ đỏ, còn việc đền bù thì chưa thống nhất được giá. Điều dễ nhận thấy, phần thua thiệt thuộc về phía những người mua đất bằng giấy tay.
Trong trường hợp chủ đất không có khả năng trả tiền vay, ngân hàng sẽ phát mãi khu đất này thì 7 hộ dân chắc chắn bị mất trắng. Còn việc kiện và đưa chủ đất ra tòa, người dân cũng rơi vào thế yếu do nhà của họ đã tháo dỡ, hợp đồng mua bán đất bằng giấy tay sẽ bị tòa tuyên vô hiệu. Lúc này, người mua đất chỉ nhận lại số tiền đã mua đất. Điều này cho thấy những người dân ở khu Bình Mai P14, Q.Gò Vấp rơi vào tình cảnh thiệt đơn, thiệt kép - nhà thì buộc phải tháo dỡ, còn đất có nguy cơ bị mất.
Bài học về việc mua nhà, đất bằng giấy tay không bao giờ cũ.