Chung cư mới cao hơn sẽ lợi

TP.HCM có hàng trăm chung cư cũ, nhiều chung cư có nguy cơ sập bất cứ lúc nào nhưng tiến độ cải tạo, chỉnh trang các chung cư này hiện vẫn còn chậm. Không thể chờ các doanh nghiệp nhà nước, quận 1 quyết định xã hội hóa. Còn ý kiến khác thì đề xuất nên đấu thầu, chọn đơn vị có năng lực tham gia...

UBND quận 1 cho biết trước mắt sẽ thí điểm cải tạo hai chung cư cũ là chung cư Cô Giang (gần 900 hộ dân), chung cư 289 Trần Hưng Đạo (gần 200 hộ) theo hình thức kêu gọi các nhà đầu tư tham gia. Dự kiến tại chung cư 289 Trần Hưng Đạo sẽ xây dựng một cao ốc 20-25 tầng kết hợp làm văn phòng, nhà ở, còn chung cư Cô Giang sẽ trở thành chung cư cao cấp. UBND TP đã đồng ý với đề xuất trên và yêu cầu UBND quận báo cáo phương án cụ thể để TP thông qua trong thời gian tới.

Theo lãnh đạo quận 1, kêu gọi các doanh nghiệp tham gia nhằm đẩy nhanh tiến độ cải tạo các chung cư cũ. Tuy nhiên, doanh nghiệp muốn tham gia phải đảm bảo điều kiện về năng lực tài chính, kinh nghiệm làm dự án, có phương án đền bù, tái định cư hợp lý...

Không lấy căn hộ thì lấy tiền

“Nếu đáp ứng các điều kiện này, chúng tôi sẽ trình TP xem xét” - vị lãnh đạo này nói. Nguyên tắc, các hộ dân bị giải tỏa đều được tái định cư. Chủ đầu tư cũng làm nhà mẫu tái định cư cho dân hình dung và yên tâm về nơi ở mới của mình. Đây là những điểm khác biệt so với các dự án trước đây. Những hộ không nhận căn hộ tái định cư sẽ được giới thiệu mua căn hộ ở những dự án khác hoặc đền bù bằng tiền.

Cách làm như trên sẽ đảm bảo lợi ích giữa các bên: người dân, doanh nghiệp, Nhà nước. “Nếu để các doanh nghiệp nhà nước tham gia sẽ không yên tâm về các điều kiện trên, nhất là tiến độ dự án, chất lượng công trình...” - một cán bộ quận 1 nói. Nhưng có thể các công ty tư nhân chỉ tham gia các dự án lớn, kinh doanh có hiệu quả, còn các chung cư nhỏ vẫn phải giao các công ty nhà nước cải tạo, chỉnh trang. Khi hai dự án trên tiến triển tốt, quận tiếp tục áp dụng vào các chung cư cũ khác trên địa bàn.

Lãnh đạo quận 1 cũng cho rằng việc chỉnh trang các chung cư cũ được quận quan tâm từ nhiều năm qua nhưng do vướng cơ chế, chính sách đền bù. Nay chính sách đền bù đã được TP tháo gỡ là đền bù theo giá thị trường, tầng cao công trình cũng được cho phép xây dựng cao hơn so với trước nên các nhà đầu tư dễ dàng chấp nhận. Tuy nhiên lãnh đạo quận 1 cũng băn khoăn khi thủ tục xây dựng, thẩm định dự án, qui hoạch còn rườm rà, thể hiện cơ chế “xin - cho”, do vậy cần phải cải tiến thêm loại thủ tục này để doanh nghiệp tham gia nhiều hơn.

Đấu thầu chọn nhà đầu tư

Trong khi đó theo ông Nguyễn Văn Đực, phó giám đốc Công ty TNHH địa ốc Đất Lành, các doanh nghiệp sẵn sàng tham gia cải tạo chung cư cũ nếu có chính sách rõ ràng.

Ông Đực đề xuất: nếu để các doanh nghiệp tham gia thương lượng chính sách đền bù với dân thì sẽ kéo dài thời gian thực hiện dự án. Tốt nhất là chính quyền địa phương đứng ra làm trung gian. Mặt khác các quận nên thỏa thuận trước với Sở Qui hoạch - kiến trúc về một số chỉ tiêu qui hoạch như mật độ xây dựng, tầng cao... cho từng khu vực nhằm rút ngắn thời gian triển khai dự án.

Có được một số điều kiện nhất định, các địa phương sẽ kêu gọi các doanh nghiệp tham gia bằng cách đấu thầu, bỏ vốn xây dựng chung cư. Doanh nghiệp nào có phương án tốt, “chia” căn hộ cho quận nhiều sẽ được chọn. Điều này giúp các doanh nghiệp cạnh tranh lành mạnh, mang lại hiệu quả cho dự án và không cần thiết phải có các chính sách ưu đãi về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất...

Ông Đực khẳng định nếu làm theo phương án trên thì cả người dân, doanh nghiệp và Nhà nước đều có lợi. Doanh nghiệp có thể nhận từ 20-40% số căn hộ, tùy vị trí dự án. Về phía quận, ngoài số hộ bố trí tái định cư cho dân, sẽ có dư quĩ căn hộ nhất định để tái định cư cho các dự án khác.

Miễn tiền đất mới khả thi

TP.HCM có gần 140 chung cư cũ xuống cấp, tập trung nhiều tại các quận nội thành như quận 1, 3, 5, 10... với hàng chục ngàn hộ dân sinh sống. Trong khi đó, Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ kế hoạch đến năm 2015, các tỉnh thành trong cả nước phải hoàn tất việc cải tạo các chung cư cũ. Cục Quản lý nhà (Bộ Xây dựng) cho rằng kế hoạch trên khả thi nếu Nhà nước có chính sách khuyến khích các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia bằng hình thức miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hoặc được chuyển một phần diện tích đất để kinh doanh...

Quận 10 kêu gọi, doanh nghiệp lặng im

Phó chủ tịch UBND quận 10 Nguyễn Kim Đặng cho biết quận còn hơn mười chung cư cũ cần xây dựng lại. Quận đã kêu gọi các công ty tham gia bằng nhiều hình thức nhưng đến nay chưa có đơn vị nào đăng ký.

Ông Đặng nói nếu doanh nghiệp làm dự án xong bàn giao toàn bộ căn hộ tái định cư thì không ai chịu làm vì không có lãi. Còn quận làm thì phải có quĩ nhà tái định cư mới giải tỏa dân, trong khi quĩ nhà tái định cư của quận đang thiếu. “Lâu nay bài toán này cứ dùng dằng khiến việc triển khai còn chậm”.

UBND quận 10 cho biết đang tìm một số phương án ưu đãi để doanh nghiệp có thể tham gia chỉnh trang chung cư cùng với quận.

Theo Phúc Huy - Tuổi Trẻ