Thông tin nhiều ngân hàng bắt đầu cho vay mua nhà thời hạn dài đến 20 – 30 năm đã hấp dẫn nhiều người có nhu cầu đến tìm hiểu. Nhưng đến nơi, họ mới bật ngửa: không dễ dàng chút nào.
Thử sản phẩm Youhouse của Ngân hàng An Bình. Đây là sản phẩm cho vay mua nhà trả góp 20 năm. Sử dụng sản phẩm này, mua căn nhà giá 500 triệu đồng, lãi suất vay 1,1%/tháng trong 10 năm.
Ưu tiên cho người giàu
Để xây, mua nhà, cần vay hàng núi tiền, nằm ngoài tầm với của những người thu nhập dưới 10 triệu đồng/tháng. Nếu tính trên dư nợ ban đầu, cả lãi và vốn gốc phải trả là khoảng 9,6 triệu đồng/tháng. Đây là một số tiền không hề dễ xoay xở cho một gia đình 2 vợ chồng và 1 đứa con có thu nhập trung bình mỗi người 5 triệu đồng/tháng.
Tới công ty địa ốc Sacomreal, có “mẹ” là ngân hàng Sacombank, một công ty có dịch vụ trọn gói cho vay – xây dựng thì người vay cũng vất vả không kém. Nếu vay dưới 500 triệu đồng thì người vay sẽ phải ngồi thấp thỏm chờ các nhân viên phục vụ những người mua khu nhà liên kế cao cấp (như Lộc Sơn) trước, rồi mới tới mình.
Một người kể lại, khi chị bày tỏ ý định vay 250 triệu đồng để xây nhà, chị bị một nhân viên “phang” một câu: "Hiếm hoi lắm mới có người vay dưới 500 triệu đồng, còn tới đây phần lớn là những người mua nhà cao cấp, hoặc là xây biệt thự hàng tỉ đồng...". Với món vay 250 triệu trong thời hạn 10 năm, mỗi tháng chị phải trả 5 triệu đồng cả vốn lẫn lãi.
Ngân hàng cho vay thời hạn dài nhất – 30 năm là Ngân hàng Phát triển nhà TP.HCM (HDB). Nhưng người vay chỉ được vay với điều kiện mua nhà ở Phú Mỹ Hưng và phải có vốn đối ứng 30%; còn mua nhà bên ngoài thì chỉ được vay trong 10 năm.
Mơ tín chấp
Nhiều ngân hàng cho vay tín chấp, nhưng mức độ không cao. Ngân hàng HSBC cho vay tiêu dùng tín chấp đa mục đích tối đa 200 triệu đồng. Muốn vay 200 triệu đồng này, phải có thu nhập ít nhất 20 triệu đồng/tháng. Đồng thời, Ngân hàng HSBC chỉ cho vay trong 3 năm, nếu tính trên dư nợ ban đầu, thì người vay phải trả hơn 7 triệu đồng/tháng.
Tiêu chuẩn cho vay của HSBC rất đơn giản: chỗ làm trên 1 năm, thu nhập ổn định... Nhưng những cái đơn giản đó chỉ “đơn giản” với người thu nhập cao, còn với những người thu nhập trung bình thì... đừng mơ. “Dịch vụ ngân hàng mới chỉ dành cho những người có thu nhập dư dả. Chưa có “cửa” cho người có mức thu nhập trung bình”, một giám đốc ngân hàng nói.
Cho vay mua, xây nhà được xem là một dịch vụ cao cấp, chứng tỏ được phần nào dòng vốn trung dài hạn của ngân hàng, nhưng đến nay, chưa có ngân hàng nào phát triển tốt dịch vụ này. Đây cũng là bài toán nan giải đối với ngành ngân hàng, khi mặt bằng thu nhập bình quân đầu người năm 2006 là 715 USD, vị chi trung bình xã hội mới kiếm được 1 triệu đồng/tháng, như vậy, để sở hữu một căn nhà thông qua ngân hàng là ngoài tầm với nhiều người.
Ngoài ra, lãi suất cho vay của các ngân hàng cũng là trở ngại lớn. Những khoản vay dài hạn cần phải có lãi suất ưu đãi, thấp hơn lãi vay ngắn hạn. Tuy nhiên, hệ thống ngân hàng vẫn lệ thuộc nhiều vào nguồn vốn huy động ngắn hạn, nên khi cân đối tỷ lệ vốn dành cho vay dài hạn như cho vay mua nhà, rất khó có nguồn vốn rẻ để cho vay với lãi suất thấp.
Theo Hồng Sương - Sài Gòn Tiếp Thị