Những ngôi nhà sặc sỡ của người Ndebeles ở Châu Phi

Ndebeles là một nhóm người dân tộc Châu Phi sống ở Nam Phi và Zimbabwe, được biết đến bởi tài năng nghệ thuật của họ, đặc biệt là qua những ngôi nhà được sơn sặc sỡ và những tác phẩm kết hạt đầy màu sắc.

Có rất ít thông tin về nhóm người này ngoại trừ  xuất xứ của họ là từ các bộ tộc Ngumi chiếm khoảng 2/3 cộng đồng người da đen  ở Nam Phi. Những người Ndebele được cho rằng đã di cư từ Natal đến vùng Transvaal và định cư gần Pretoria vào thế kỷ 16. Sự kình địch giữa các gia đình là nguyên nhân dẫn đến một nhóm người Ndebeles di chuyển xa hơn về phía bắc đến Zimbabwe.  Trong số những nhóm người ở Nam Phi, người Manala và Ndzundza sau này đã phát triển kiểu sơn nhà trừu tượng và họ được nhận ra chính là người Ndebele ở Nam Phi.

Người Ndebele từng là các chiến binh dữ tợn thường chinh phục thủ lĩnh của những bộ lạc nhỏ hơn và đồng hóa họ vào xã hội Ndebele. Hôn nhân khác chủng tộc và trao đổi văn hóa đã diễn ra. Kết cấu nhà và phong cách sơn màu nhà của người Ndebele trước đây được cho là đã kế tuc từ những mối quan hệ này. Theo một số nguồn tin, người Ndebele đã phải chịu thất bại khủng khiếp trong trận chiến với người Boers – những người định cư nói tiếng Hà Lan, ngay trước thề kỷ 20. Phải chịu cuộc sống bị áp bức, người Ndebele bắt đầu sử dụng ký hiệu để bí mật giao tiếp với nhau. Nông dân người Boer không hiểu ý nghĩa của cách giao tiếp này và xem như nghệ thuật trang trí vô hại và nó cứ thề tiếp diễn.





Công việc sơn tường luôn được hoàn thành bởi phụ nữ, và truyền thống này được tiếp nối trong các gia đình từ thế hệ này đến thế hệ khác bởi những bà mẹ. Một ngôi nhà sơn đẹp cho thấy phụ nữ trong ngôi nhà đó là một người vợ và người mẹ tốt. Phụ nữ chịu trách nhiệm cho việc sơn phần cổng ngoài, tường trước nhà, tường bên hông và trang trí nội thất.


Những thiết kế nghệ thuật sơn tường và hình dáng biểu tượng ban đầu được xuất phát từ hình mẫu kết hạt của người Ndebele trong nhiều thế kỷ. Những bức tường được sơn đấu tiên cho thấy các hình mẫu được sơn bởi ngón tay phụ nữ trên tường bằng bùn của ngôi nhà hình trụ. Trước khi người Pháp đem bột màu acrylic đến Nam Phi vào thập kỷ 40, họ chỉ sử dụng bột màu tự nhiên. Màu nâu vàng đơn sắc, nâu, đen, màu trắng đá vôi là những sắc màu nguyên bản. Mặt tường được trang hoàng lại theo mùa, sau khi những cơn mưa mùa hè gột đi bột màu tự nhiên.





Vẽ tường nhà kiểu Ndebele phát triển qua năm tháng cho thấy sự tăng lên của những tác động bên ngoài. Chẳng hạn, một logo BMW lớn được nhìn thấy trên tường một ngôi nha. Tuy nhiên, ở vùng Nebo hẻo lành ở tỉnh phía bắc vẫn còn có thể thấy những nét vẽ màu đen bồ hóng, màu trắng đá vôi, đỏ - nâu đỏ, nay được bổ sung xanh da trời, xanh đậm, vàng, xanh lá và đôi khi màu hồng.  





Một trong những nơi đẹp nhất để chiêm ngưỡng hình thức nghệ thuật này là Mapoch, cách Pretoria 40 km về hướng Tây. Một ngôi làng Ndebele khác để tham quan là Mpumalanga, nằm ở miền đông Nam Phi, bắc KwaZulu-Natal và giáp Swaziland và Mozambique.