Chưng đồ xưa và phong thủy hiện đại

Đa số gia đình cư ngụ ổn định lâu năm đều có một vài hay nhiều món đồ xưa. Có nhà thậm chí là đồ cổ quý hiếm, hoặc đồ dùng được lưu truyền qua nhiều thế hệ. Có nhà dù gia chủ còn trẻ tuổi nhưng ham thích sưu tập, ưa dịch chuyển, đi đâu về cũng tậu thêm vài món đồ lưu niệm, đồ thủ công mỹ nghệ xinh xắn tinh xảo ở các miền đất mình ghé qua. Có hẳn một thị trường mua bán, trao đổi những món đồ nội thất cổ điển hoặc phục cổ. Cũng có hẳn những trào lưu, xu hướng trang trí nội thất nhà ở, quán xá theo các phong cách hoài niệm, tân cổ điển, retroliving…

Bài viết này chỉ khoanh vùng các vấn đề hay gặp trên khía cạnh sử dụng đồ xưa sao cho hợp với không gian và khoa học phong thủy, để mang đến một nơi sống hài hòa và thẩm mỹ  hơn.

Đồ xưa, nếu xét trên phương diện tham gia vào nội thất và quá trình sinh hoạt ăn ở trong một ngôi nhà, thì tạm hiểu là những món đồ có thời gian chế tác xưa, tồn tại lâu năm, thậm chí là đồ cổ. Cộng thêm một định nghĩa khác về mặt hình thức, gọi là đồ kiểu xưa, đó là những món đồ có kiểu dáng, phong cách, chi tiết… theo kiểu cổ điển nhưng được chế tác ở thời hiện tại, đồ nội thất theo phong cách phục cổ.

Đồ kiểu xưa xuất hiện chủ đạo trong các phong cách nội thất Art & Crafts (dùng nhiều gỗ và các chế tác thủ công), kiểu trang trí Art Decor, hay Art Nouveau cho đến Clasicism khá chuộng đồ xưa bởi vẻ đẹp cầu kỳ, trang trí liên hoàn tỉ mỉ và mang đậm các dấu ấn văn hóa trong mỗi món đồ.

Lệ thường, mạch suy nghĩ hợp logic là nhà nào đặt đồ đó. Khi sở hữu nhiều đồ đạc kiểu xưa thì phải đặt trong không gian nhà có chất hoài cổ, như nhà Tây, nhà rường, nhà sàn. Và ngược lại, một bộ bàn ghế hi-tech sẽ được đa số gia chủ nghĩ rằng nó khá hợp với phong cách nội thất hiện đại, làm ngược lại thì ắt xảy ra xung khắc giữa cũ và mới.

Quan niệm này, tuy đúng nhưng chưa đủ về mặt khoa học phong thủy và xu hướng trang trí đương đại. Bởi dung hòa các mặt đối lập chính là mục đích hướng tới của kiến trúc và phong thủy xưa nay, dù nhà có làm theo phong cách gì thì nội thất cũng cần sự thuận tiện trong sử dụng, bình an trong tâm hồn gia chủ, mà quá trình tương tác với đồ đạc tạo nên mỹ cảm lâu dài.

Nhà hiện đại vẫn có thể tạo không gian chứa đựng sưu tập đồ cổ điển như một cách tăng mộc giảm kim sao cho chỉn chu, trang trọng

Phong thủy hiện đại quan niệm: sự hài hòa luôn được ưu tiên chú trọng hơn là yếu tố độc đáo hay chi phí bỏ ra khi mua sắm đồ nội thất. Sự hài hòa đến mức nào thì thực tế khá phức tạp, nhưng không hề có quy định rằng đồ nội thất kiểu truyền thống hay xưa cũ thì không đặt được trong căn phòng kiểu mới.

Các căn hộ tại Hong Kong hay Singapore dù thiết kế phần khung rất hiện đại vẫn có chỗ cho đồ trang trí cổ điển, có thể pha trộn nhiều dạng đồ xưa nay, miễn đáp ứng được các tiêu chí phong thủy của chủ nhân và kiến trúc sư.


• Tính âm, mộc và thổ đi với phong cách cổ điển: đồ nội thất như gỗ và gốm có bề mặt thô mộc sẽ tương hợp hơn với các không gian mang tính âm như góc tâm linh, phòng thờ, phòng khách cổ điển, phòng ngủ người cao tuổi, thư viện kiêm làm việc tại gia…

• Tính dương, kim và hỏa hợp xu hướng hiện đại: đồ nội thất bằng kim loại và nhựa, chất liệu tổng hợp, màu sắc rực rỡ, đường nét mạnh, họa tiết trẻ trung… sẽ thích ứng hơn với các không gian mang tính dương như góc học tập, phòng sinh hoạt, phòng khách hiện đại, phòng ngủ trẻ em.

• Thủy giữ vai trò trung hòa, kết nối: như dòng nước chảy, hành thủy nối các không gian với nhau qua nét mềm mại linh hoạt, vừa tương sinh cho mộc và hạn chế bớt hỏa, vừa được kim sinh và thổ khắc, nên giúp nội thất trở nên sống động và mang tính thiên nhiên nhiều hơn.

Các mặt bàn kính uốn lượn, tiểu cảnh, bình hoa, đèn trang trí mềm mại, rèm cửa… là yếu tố bổ sung thủy cho nội thất, kết nối các hành đối lập với nhau, ví dụ như kim với mộc.

• Ngoài ra có thể hòa trộn theo tỷ lệ thích hợp để mang tính điểm xuyết, như đồ đồng, sắt kiểu xưa (thuộc kim) nhưng nếu kiểu dáng, hoa văn mềm mại thì đi cùng phái cổ điển vẫn tốt, hay đồ gỗ nhưng sơn phủ màu sắc tươi tắn, kiểu dáng mới mẻ, nét vuông vức giản dị thì vẫn được xếp ở nhóm hiện đại.

Nếu chọn lọc, sắp xếp đồ thủ công mỹ nghệ cho phù hợp theo từng lứa tuổi, thế hệ trong gia đình, ưu tiên không gian cho đối tượng nào sử dụng nhiều hơn thì sẽ theo nguyên tắc “thiểu số phục tùng đa số”, còn ở không gian riêng có thể theo sở thích từng thành viên.

• Đồng bộ chứ không đơn điệu: Trong việc sử dụng đồ đạc để hoàn thiện nội thất hợp phong thủy, yếu tố đồng bộ là điều quan trọng giúp ngôi nhà có một nội khí xuyên suốt và ngoại diện thống nhất. Hãy để ý nếp nhà truyền thống của cha ông ta dù giàu hay nghèo hầu như chỉ cấu tạo và hoàn thành bởi một số loại vật liệu cơ bản nhưng rất hài hòa, như gạch, ngói, gỗ, đá… thậm chí xong phần thô (cất nóc) đã coi như xong ngôi nhà, không phải tô son trát phấn gì nhiều.

Dĩ nhiên, đồng bộ không có nghĩa là đơn điệu, mà luôn cần sự nhấn nhá để tăng khả năng thu hút sinh khí hơn. Ví dụ, dùng khánh nhạc, chuông gió, cũng là một cách dùng vật liệu có phát ra tiếng động, tạo sự rộn ràng tươi vui, gia tăng nội khí đáng kể.

Nếu chuông gió bằng kim loại thì thuộc kim, hợp với khu thương mại, nhà văn phòng. Còn chuông gió bằng gỗ thì lại hợp nội thất truyền thống, nhà hàng có mái ngói bởi tính mộc. Treo đèn lồng hay đèn chùm phù hợp còn là một dạng dùng hỏa để tăng tính dương vào ban đêm (vốn thuần âm). Ngôi nhà đồng bộ khi đó sẽ hài hòa và nổi bật mà không bị rơi vào tình trạng buồn tẻ quá.


Phong thủy có câu “hình nào thì thế ấy”, dùng chất liệu hài hòa với hình dáng sẽ đem lại hiệu quả không chỉ về thị giác


Phong thủy có câu “Hình nào thì thế ấy”, dùng chất liệu hài hòa với hình dáng sẽ đem lại hiệu quả không chỉ về thị giác.

Ví dụ một khung cửa bằng gỗ ở hướng nắng gắt, cho dù gia chủ rất thích gỗ, thì cũng chỉ vài mùa mưa nắng là bạc phếch, trường hợp này dùng vật liệu cửa nhựa lõi thép, cửa nhôm mà có thể chọn loại có lớp phủ giống màu gỗ thì sẽ đảm bảo độ bền vững mà vẫn giữ được dáng vẻ mặt ngoài và màu gỗ mong muốn.

Do đó người sử dụng nên khéo dùng vật liệu, công nghệ mới để giảm thiểu khai thác tài nguyên thiên nhiên, đồng thời vẫn giữ đuợc hình thế phong thủy, chứ không nhất thiết phải quá hoài cổ về quan niệm sử dụng vật liệu cổ điển khi xây nhà trong thời hiện đại.