Người nước ngoài mua nhà: Bên mua – bên bán đều chưa thấy hứng

Mở cửa thị trường nhà đất với người nước ngoài được xem như xuất khẩu sản phẩm tại chỗ để thu ngoại tệ. Tuy nhiên, thời điểm ngày 1.7 đã đến, khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực thi hành cho phép người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam, các doanh nghiệp lại tỏ ra chưa mặn mà với thị trường và người nước ngoài cũng khá thờ ơ...

Ít hấp dẫn

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM cho biết, ông "không kì vọng vào sự mạnh mẽ của thị trường nhà đất cho người nước ngoài, ngay khi tới ngày 1-7". Bởi lẽ, theo ông Châu, thị trường nhà đất ở thời điểm và hai quý cuối năm vẫn tập trung vào nhu cầu thực của người Việt Nam. Các doanh nghiệp địa ốc cũng chưa thực sự mặn mà khi chuẩn bị mua bán nhà đất, căn hộ cho người nước ngoài.

Trao đổi với phóng viên, bà Dương Thùy Dung, Giám đốc - Trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường và Tư vấn phát triển CBRE, chia sẻ: "CBRE chưa có nghiên cứu nào về thị trường người nước ngoài mua nhà. Tuy nhiên, bằng quan sát và tiếp cận thường xuyên với người nước ngoài, bà Dung cho rằng, người nước ngoài vẫn chưa có nhiều sự quan tâm đến thị trường nhà đất Việt Nam. Điều người nước ngoài chú ý đến thị trường nhà đất Việt Nam chính là tỷ suất lợi nhuận."

“Thực tế là giá nhà đất ở Việt Nam vẫn rẻ hơn một số nước trong khu vực, ví dụ như Thái Lan. Một căn hộ cao cấp ở TP.HCM khoảng 3.000 USD/m2, trong khi đó một mét vuông căn hộ cùng phân khúc ở Bangkok khoảng 8.000 USD. Nhiều người nước ngoài hỏi chúng tôi, họ được lời bao nhiêu tiền cho một căn hộ ở Việt Nam chứ không phải giá cả”. Bà Dung nói.

Ông Nguyễn Nam Hiền, Tổng Giám đốc Hưng Thịnh Land cho biết thêm, doanh nghiệp ông vẫn đang tập trung phân phối, đầu tư các dự án cho khách hàng là người Việt Nam. Còn với người nước ngoài thì hiện nay doanh nghiệp chỉ phục vụ khi có khách hàng. Tập trung, trông đợi đem căn hộ bán cho người nước ngoài, theo ông Nam Hiền, thì... không biết đến bao giờ khách đến mà bán.

Mua nhà nhưng không được đăng ký điện nước

Anh Jeans Phan Dũng, một người Pháp gốc Việt có vợ ở Việt Nam nên hai năm nay anh ở TP.HCM và đang tính toán để mua một căn nhà. Vì vợ chồng anh có tài khoản riêng và không muốn gộp thành tài sản chung trong thời kì hôn nhân, nên anh sẽ đứng riêng để mua một ngôi nhà. Tuy nhiên, còn nhiều khó khăn mà anh vẫn chưa biết cách giải quyết.

“Tôi thấy khá phức tạp. Ví dụ như người nước ngoài như tôi chưa được đăng kí thuê bao đồng hồ điện, nước. Càng khó khăn hơn nếu tôi muốn vay vốn ngân hàng để mua một căn nhà. Hiện nay chưa có quy định nào của ngân hàng cho người nước ngoài mở tài khoản, hay vay vốn ở Việt Nam. Thời gian sở hữu một căn nhà của người nước ngoài chỉ có 50 năm. Tôi thấy lo lắng”. Anh Dũng nói.

Theo luật sư Đào Ngọc Hùng, Đoàn luật sư TP. HCM, những lời của Dũng đang là một thực tế ở Việt Nam hiện nay. Ngày 1.7, Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực nhưng vẫn chưa có Nghị định hay Thông tư hướng dẫn những vướng mắc cho người nước ngoài mua nhà.

Một rào cản khác cũng khiến người nước ngoài quan tâm là khi mua nhà, họ sẽ đem một khoản ngoại tệ lớn vào Việt Nam. Đến khi họ bán ngôi nhà thì số tiền đó sẽ gặp nhiều rắc rối nếu muốn mang ra khỏi Việt Nam bởi các quy định chống rửa tiền, trốn thuế, hay các thủ tục hải quan...

Theo luật sư Đào Ngọc Hùng, thực ra thì chỉ cần khai báo với chính quyền sở tại thì người nước ngoài có thể đem tiền đi. Nhưng, những chuyện như vậy sẽ làm người nước ngoài bớt hứng thú hơn với thị trường.

Ông Châu Thanh Hãn, Phó Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư Phú Cường, đơn vị chủ đầu tư dự án chung cư Bộ Công an cho rằng, doanh nghiệp sẽ còn gặp phải nhiều rối rắm khác khi bán nhà cho người nước ngoài, ví dụ như các thủ tục sẽ tiến hành ra sao, các văn bản, quy định... còn chưa thống nhất với nhau.

Từ đó, các doanh nghiệp sẽ ngại bán nhà cho người nước ngoài vì quá nhiêu khê. Trong khi đó, cũng với mức lợi nhuận tương tự, nhưng bán nhà cho người Việt Nam dễ hơn rất nhiều.

Trao đổi với phóng viên, chủ một doanh nghiệp địa ốc tâm sự: “Nếu chỉ chờ vào việc bán nhà cho người nước ngoài, không khác gì ngồi chờ phá sản. Tôi hi vọng khi có Nghị định và Thông tư hướng dẫn thì thị trường tốt hơn”.

Theo các số liệu thống kê từ Cục Đăng kí và Thống kê, thuộc Tổng cục Đăng kí đất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cả nước hiện có khoảng 90 ngàn người nước ngoài sinh sống. Tuy nhiên, sau bốn năm thí điểm chính sách cho người nước ngoài mua nhà, số người nước ngoài sở hữu nhà ở Việt Nam chưa tới 70 người.