Vẫn "vướng" trong bảo lãnh bất động sản

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài triển khai thực hiện các quy định của Thông tư số 07/2015/TT-NHNN quy định về bảo lãnh ngân hàng.

Hiện nay, theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), có khoảng 40 tổ chức tín dụng (TCTD) đủ điều kiện bảo lãnh cho chủ đầu tư dự án bất động sản để bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai.

Tuy nhiên, quy định bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai chỉ có 2 văn bản hướng dẫn là Luật Các TCTD năm 2010 và Thông tư 07/2015/TT-NHNN có hiệu lực từ 9-8-2015. Theo ý kiến của các chuyên gia bất động sản, cả 2 văn bản này vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng nên vẫn chưa có nhiều dự án bất động sản được thực hiện bảo lãnh.

Theo Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Pháp chế Ngân hàng (Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam), Chủ tịch Công ty luật BASICO, vấn đề pháp lý trong bảo lãnh ngân hàng đang có sự vênh nhau trong các quy định về quy trình, thủ tục.

Quy định của Bộ luật Dân sự, quy định của ngành ngân hàng không cho phép bảo lãnh chung chung mà phải cho một đối tượng cụ thể, bắt buộc phải có đối tượng thứ 3 là người thụ hưởng bảo lãnh (người mua nhà). Vì thế, nếu chưa có hợp đồng mua bán nhà, ngân hàng sẽ không bảo lãnh, nhưng nếu không có bảo lãnh, người mua sẽ không mua nhà.

Hiện các TCTD, chủ đầu tư cũng như người mua nhà đều mong chờ sự vào cuộc rốt ráo hơn nữa để giải quyết vấn đề này thông suốt hơn. Do vậy, theo văn bản số 9233/NHNN-TD vừa ban hành, để triển khai thực hiện các quy định của Thông tư 07, NHNN yêu cầu các TCTD thực hiện hoạt động bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai.

Các ngân hàng thương mại (NHTM) được phép thực hiện hoạt động bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai khẩn trương ban hành các quy định nội bộ hướng dẫn thống nhất trong hệ thống triển khai thực hiện hoạt động bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai theo đúng quy định tại Luật Kinh doanh bất động sản và Thông tư 07.

Các NHTM chủ động xây dựng quy trình cấp bảo lãnh, hướng dẫn về hồ sơ, thủ tục bảo lãnh cho các doanh nghiệp có nhu cầu được bảo lãnh để bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, bảo đảm tuân thủ quy định tại Luật Kinh doanh bất động sản và Thông tư 07.

Về quy trình cấp bảo lãnh trong bán, cho thuê mua nhà ở hình thành trong tương lai, các NHTM thực hiện theo quy trình sau: Chủ đầu tư và ngân hàng ký thỏa thuận cấp bảo lãnh; Khi chủ đầu tư nhận được yêu cầu mua, thuê mua nhà cụ thể của từng khách hàng thì sẽ ký hợp đồng mua, thuê mua nhà; Trên cơ sở thỏa thuận cấp bảo lãnh, hợp đồng mua, thuê mua nhà ở đã ký với khách hàng, NHTM phát hành cam kết bảo lãnh (dưới hình thức thư bảo lãnh hoặc hợp đồng bảo lãnh) cho bên nhận bảo lãnh là người mua, thuê mua nhà.