Maldives gặp rắc rối vì nợ Trung Quốc

Một chiến thắng cho Tổng thống Abdulla Yameen trong cuộc bầu cử vào ngày 23-9 tới tại Maldives có thể gia tăng sức ép lên gánh nặng tài chính đất nước khi chính phủ nước này tiếp tục lao vào cơn sốt hạ tầng do Trung Quốc đầu tư.

Vốn là đồng minh truyền thống của Ấn Độ, Maldives thời ông Yameen ngày càng xích gần Trung Quốc. Nền kinh tế số 2 thế giới không ngừng đầu tư vào xây dựng cầu đường và thậm chí cả sân bay quốc tế của đảo quốc nằm giữa Ấn Độ Dương này.

Gói đầu tư là một phần các dự án hạ tầng thuộc Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) bao trùm gần 70 quốc gia. Tuy nhiên, việc Trung Quốc tiếp quản cảng chiến lược ở nước láng giềng Sri Lanka và nhiều vấn đề nổi lên ở các nước khác đang khiến BRI bị xem là bẫy nợ nhằm lôi kéo các nước vào quỹ đạo ảnh hưởng của Bắc Kinh.

Ông Yameen đang tìm kiếm nhiệm kỳ tổng thống thứ 2 tại đảo quốc được mệnh danh là "thiên đường". Các đối thủ chính của ông đều bị bỏ tù vì các cáo buộc từ khủng bố tới âm mưu lật đổ chính quyền. Theo Trung tâm Phát triển Toàn cầu (tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Mỹ), Maldives là một trong những nước có nguy gặp bất trắc nợ nần cao nhất trong số những nền kinh tế tham gia BRI.

Theo số liệu chính thức, Maldives đang vay Trung Quốc khoảng 1,3 tỉ USD, cao hơn 25% tổng sản phẩm quốc nội của quốc đảo chưa đầy nửa triệu dân này. Tuy nhiên, ông Mohamed Nasheed, cựu thủ tướng lưu vong của Maldives và là người muốn đàm phán lại các thỏa thuận với Trung Quốc, nói với Reuters hồi tháng 6 rằng khoản vay có thể hơn 2,5 tỉ USD.

Cơ quan xếp hạng tín dụng Fitch’s hồi tháng 7 đã hạ bậc triển vọng kinh tế của Maldives xuống mức tiêu cực, xuất phát từ nỗi lo về bùng nổ chi tiêu hạ tầng. Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế đều đánh giá quốc đảo này có khả năng vỡ nợ cao nếu tiếp tục chi tiêu như hiện nay.

Rủi ro về chính trị cũng có thể khiến nền kinh tế nhỏ bé vốn phụ thuộc du lịch rơi vào rắc rối. Các tổ chức đánh giá tín nhiệm hàng đầu thế giới đều hối thúc giới đầu tư cẩn trọng sau khi Tòa án Tối cao của Maldives thả tự do cho các tù nhân chính trị hồi tháng 2. Động thái đi ngược lại nguyện vọng của ông Yameen đã châm ngòi một cuộc khủng hoảng chính trị và dẫn tới việc một số quốc gia như Mỹ, Trung Quốc cảnh báo công dân không nên tới đây du lịch.