Đánh thuế tài sản do đầu cơ nhà đất vẫn "voi lọt lỗ kim" vì lỗ hổng này

Đánh thuế đối với người có nhiều nhà, đất để phòng chống đầu cơ và sử dụng lãng phí. Tuy nhiên, việc ban hành Luật Thuế tài sản chỉ hợp lý khi thay đổi chính sách thu tiền sử dụng đất còn bất cập như hiện nay.

Đó là ý kiến của ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP.HCM (HoREA) về đề xuất ban hành Luật Thuế tài sản của Bộ Tài chính liên quan đến lĩnh vực nhà đất.

Theo ông Châu, Luật Thuế tài sản đang được xây dựng nhắm tới đối tượng có nhiều nhà, từ căn thứ hai trở đi, sẽ góp phần giúp thị trường BĐS minh bạch, chống đầu cơ. Ngoài ra, Luật thuế này còn hướng các nhà đầu tư thứ cấp đi vào lựa chọn thành lập doanh nghiệp kinh doanh BĐS thay vì kinh doanh cá thể như hiện nay.

Chủ tịch HoREA cho biết, nước ta hiện nay chưa đánh thuế tài sản nhà ở mà chỉ có luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp có hiệu lực từ 1/1/2012, trong đó đất ở tại đô thị phải chịu thuế.

Riêng tại TP.HCM, giá đất tính thuế được tính theo bảng giá đất của Thành phố lại chỉ bằng khoảng 30% - 40% giá thực tế thị trường. Vì vậy, mức thuế chủ đất phải nộp rất thấp dẫn tới nguồn thu thu ngân sách cũng thấp.

Ông Châu lấy ví dụ, căn nhà 100m2 trên đường Đồng Khởi, quận 1 tính theo bảng giá đất chỉ có 194 triệu đồng/m2, trong khi giá thị trường lên đến 1 tỷ đồng/m2. Nếu tính theo giá đất quy định, mức thuế mà người sử dụng đất phải nộp hàng năm là 5,82 triệu đồng.

Bên cạnh việc tạo nguồn thu ngân sách ổn định, ông Châu cho rằng đánh thuế tài sản đối với người có nhiều nhà đất để phòng chống đầu cơ và sử dụng lãng phí BĐS, tạo điều kiện cho người có nhu cầu thực tiếp cận nhà ở. Tuy nhiên, việc ban hành Luật Thuế tài sản chỉ thật sự hợp lý khi sửa đổi chính sách cũng như cơ chế thu tiền sử dụng đất đang cho thấy sự bất cập hiện nay.

Cụ thể, tiền sử dụng đất hiện nay là khoản thu ngân sách lớn của các địa phương song nó cũng là gánh nặng của không ít doanh nghiệp và người mua nhà. Tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành nhà ở, trên dưới 10% đối với nhà chung cư, 30% đối với nhà phố và 50% đối với nhà biệt thự.

Theo chủ tịch HoREA, về lâu dài nên nghiên cứu bỏ hẳn khái niệm “tiền sử dụng đất” mà thay thế bằng sắc thuế sử dụng đất ở với thuế suất nhất định, đề xuất khoảng 10% hoặc 15% bảng giá đất. Như vậy, vừa minh bạch, vừa dễ tính toán và loại trừ được cơ chế xin – cho.

Hạn chế việc thu tiền sử dụng đất lần đầu quá lớn, giúp làm giảm giá thành nhà ở và doanh nghiệp có thể tiên lượng chi phí thuế sử dụng đất khi đầu tư dự án.

HoREA kiến nghị không thu thuế tài sản đối với nhà ở xã hội, nhà cấp 4 trở xuống ở nông thôn cũng như nhà ở tái định cư và nhà ở thương mại có giá trị dưới 1 tỷ đồng.

Trong giai đoạn đầu nên đưa ra mức thuế suất vừa phải. Đối với người có từ căn nhà thứ hai trở đi thì nên áp dụng thuế suất bậc thang tuỳ theo số lượng và giá trị tài sản. Về lộ trình ban hành Luật Thuế tài sản, người đứng đầu HoREA kỳ vọng Bộ Tài chính sẽ ban hành trước năm 2020 như dự kiến trước đây.