Athens và những công trình kiến trúc vĩ đại của nhân loại

Athens là một trong những thành phố lịch sử nổi tiếng nhất trên thế giới. Từ năm 1883, sau khi người Hy Lạp tự giải phóng khỏi sự thống trị của Thổ Nhĩ Kỳ, Athens được chọn làm Thủ đô của Hy Lạp. Thành bang Athens nổi tiếng nhất vào những năm 400 Tr.CN, khi đó Hy Lạp là nhà nước văn minh và hùng mạnh nhất thế giới. Đến nay, Hy Lạp đã có lịch sử 7.000 năm.

Thành phố Athens nằm về phía Nam đồng bằng Attique của một bán đảo chạy dài từ Đông Nam Hy Lạp ra biển Egée, được bảo vệ bởi một vòng cung các ngọn núi.

Dưới triều Otto I, thành phố Athens được qui hoạch xây dựng mới, theo thiết kế của các kiến trúc sư người Đức.

Trong thời Cổ đại, Athens là trung tâm văn hóa lớn nhất thế giới, nơi tập trung những tài năng trí tuệ của đất nước Hy Lạp.

Kiến trúc Hy Lạp cổ đại ra đời và hình thành trên một vùng đất đai rộng lớn, bao gồm miền Nam bán đảo Balkans, các đảo nhỏ ở vùng biển Aigaion, khu vực Tiểu Á, vùng ven biển Hắc Hải, Italia, Sicilia, Pháp, Tây Ban Nha và Ai Cập. Nền văn minh Athens Cổ đại để lại cho nhân loại những công trình kiến trúc vĩ đại có một không hai của loài người, những kiệt tác mẫu mực về kiến trúc đó là những cung điện, những quảng trường.

* Đền Parthénon được coi là ngôi đền đẹp nhất Hy Lạp và được liệt vào danh sách 7 kỳ quan của thế giới cổ đại. Đền thờ Nữ thần Athéna, Nữ thần bảo vệ thành phố Athens, con của Thần Zeus.


Ngôi đền được xây dựng bằng đá cẩm thạch theo hệ thống Dôrich mạnh mẽ và trang nghiêm, có tỷ lệ đẹp nhất và trở thành chuẩn mực của kiến trúc cổ điển phương Tây. Để làm tăng độ thẩm mỹ của đá, người ta quét lên mặt đá một lớp sáp màu sáng. Loại sáp này tan dần và ngấm vào mặt đá dưới tác động của nhiệt độ, càng làm tăng vẻ đẹp của đá hoa cương.

Đền Parthénon được xây dựng từ năm 447 đến năm 432 Tr.CN mới hoàn thành. Đền do hai nhà kiến trúc sư nổi tiếng là Ichtinos và Calicrates thiết kế xây dựng, dưới sự giám sát chung và sáng tác phần điêu khắc của nghệ sĩ số một của Athenes là nhà điêu khắc lừng danh Phidias và sự bảo trợ vô điều kiện của nhà lỗi lạc tối cao của Hy Lạp thời bấy giờ là Pericles.


Đền Parthénon thờ Thần nhưng lại mang sắc thái dung dị, thể hiện đặc tính con người rõ nét hơn, chứ không bị thần thánh hóa. Sự lộng lẫy của công trình được thể hiện qua tỷ lệ cân đối trong việc sử dụng vật liệu đá, mầu sắc và việc kết hợp tinh tế giữa các thành phần kiến trúc và điêu khắc. Hai tác phẩm điêu khắc “Sự ra đời của Nữ thần Athéna” ở diềm mái phía Đông và bức “Cuộc chiến đấu giữa Athéna và Poseidon, giành quyền bảo hộ miền Attic” ở phía Tây là hai tác phẩm điêu khắc hoành tráng, sống động, đầy gợi cảm cùng với các thành phần kiến trúc sáng tạo đã làm cho Đền Parthénon trở thành một trong những kiệt tác kiến trúc, điêu khắc vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại.

* Đền Erechtheion được gọi là “Khán đài của các nữ Caryatide”, mang một dạng kiến trúc độc đáo, các hàng cột chống, được thay bằng tượng của 6 cô gái trong xiêm áo kiểu Ionique được gọi là Cariatít, thân thể cân đối đầy gợi cảm, đôi chân hơi cong về phía trước làm nhiệm vụ đỡ các dầm mái của công trình. Dạng cột Cariatít từ đây được phổ biến trong kiến trúc cổ điển phương Tây.


Đền Erechtheion được khởi công xây dựng năm 421 và hoàn thành vào năm 406 Tr.CN, nằm trên một địa hình không bằng phẳng, có chỗ chênh nhau đến 3m. Đền do kiến trúc sư Phiolès thiết kế. Trong kiến trúc đền đài Hy Lạp thì Erechtheion là đền duy nhất có mặt bằng không đối xứng, đó là một kiến trúc độc đáo và trở thành một kiệt tác.

Sự xuất hiện Erechtheion cạnh đền Parthénon đã làm tôn vẻ đẹp của quần thể kiến trúc Acropole. Hai công trình với hai vẻ đẹp hoàn tòan khác nhau đã “đối thoạ” với nhau tạo nên không gian phong phú. Parthénon thì mạnh mẽ, cao lớn, có mặt bằng hoàn toàn đối xứng với cột thức Dôrich; Erechtheion thì nhỏ hơn, đứng nép một bên, duyên dáng với thức cột lônic, hàng cột Cariatít và mặt bằng đền ở thế tự do, không đối xứng.


Hàng năm ở Athens tổ chức lễ tôn vinh Nữ thần Athéna ở Acropole và cứ bốn năm có một lễ trọng. Tại đây, người ta tổ chức thành một đoàn rước lễ diễu hành về Acropole, trên đường đi qua đồi Acropole có thể nhìn ngắm các công trình ở trên đồi xuất hiện lần lượt dưới những góc độ khác nhau. Sau đó, theo các bậc đá, đòan rước lễ lên đồi vào cổng Propylées; từ đây quần thể kiến trúc và tượng đài trải rộng ra khang trang lộng lẫy với ba công trình chính là Parthénon, Erechtheion và tượng Athéna ngoài trời (vì trong đền còn có tượng Athéna nữa).

Ngoài hai ngôi đền Parthénon và Erechtheion nổi tiếng trên, Athens còn có các tu viện, bảo tàng, nhà hát với kiến trúc tuyệt vời như:

- Tu viện Dhafno, tu viện Byzatien. Đây là những kiệt tác thời Trung cổ, tòa nhà được xây bằng đá nhiều màu ghép lại.

- Bảo tàng khảo cổ học Quốc gia là kho tàng nghệ thuật cổ điển của Hy Lạp.

- Nhà hát Dionysus, nhà hát đặc trưng Hy Lạp. Tại đây trình diễn những tác phẩm bất hủ của các đại văn hào cổ điển Sophocles, Euripedes và của nhiều danh nhân nổi tiếng khác.

Những kiến trúc Hy Lạp cổ ngày nay phần lớn chỉ còn là phế tích và đang được phục chế. Nhưng trước những gì còn sót lại qua biến thiên của thời gian, du khách không thể không kinh ngạc bởi kích thước đồ sộ và độ tinh xảo, chính xác và mang tính nghệ thuật cao của các công trình.

DiaOcOnline.vn - Theo Báo Xây Dựng