Khốn đốn vì mua nhà trả góp

Để tránh tình trạng chủ đầu tư (CĐT) lừa khách hàng trong việc mua nhà trả góp, điều 39 Luật Nhà ở quy định: “CĐT chỉ được huy động vốn từ tiền ứng trước của người có nhu cầu mua hoặc thuê nhà trong trường hợp thiết kế nhà ở đã được phê duyệt và đã được xây dựng xong phần móng…”. Cứ tưởng, khi CĐT đáp ứng được yêu cầu trên thì khách mua nhà đã nắm được “đằng chuôi”. Thế nhưng trên thực tế, đã có công trình cao ốc chung cư xây dựng đến tầng thứ 3 CĐT mới huy động vốn, vậy mà hàng trăm khách hàng mua căn hộ của chung cư này đã lâm vào tình trạng lao đao…

Khóc vì … chủ đầu tư

Dự án cao ốc chung cư Đại Thành (tại địa chỉ 221-223 Trịnh Đình Trọng, P. Phú Trung, Q.Tân Phú, TP HCM) do Công ty TNHH XD TM DV SX Đại Thành (gọi tắt Công ty Đại Thành), P.13, Q. Tân Bình làm CĐT. Dự án có tổng diện tích đất sử dụng chung trong khuôn viên xây dựng chung cư là 5.981,3 m2, với giá bán căn hộ 12,7 triệu/m2 (chưa VAT). Tổng giá bán căn hộ cho khách hàng bao gồm: giá trị căn hộ (đã tính VAT) và phí bảo trì chung cư (2% giá trị căn hộ) chưa tính VAT. Sau khi khách hàng ký hợp đồng mua bán căn hộ với CĐT,  khách hàng sẽ có trách nhiệm phải đóng tiền chia nhiều đợt theo tiến độ của công trình.

Dự kiến, cao ốc chung cư Đại Thành sẽ hoàn thiện và bàn giao căn hộ cho khách hàng vào quý I/2012 (có thể giao sớm hoặc chậm hơn 4 tháng). Nếu cứ căn cứ theo đúng các điều khoản được quy định sẵn trong hợp đồng ký kết giữa hai bên để thực hiện thì chắc chắn sẽ không có vấn đề gì xảy ra. Đằng này, CĐT đã bán hết các căn hộ của dự án cho hơn 350 người, lấy hàng trăm tỉ đồng số tiền khách hàng đã đóng theo tiến độ công trình, nhưng lại không thực hiện trách nhiệm như đã ký kết, khiến khách hàng hết sức phẫn nộ.

Tiếp xúc với chúng tôi, chị Trần Thị Ngọc A. (ngụ phường 10, quận Tân Bình) kể trong nước mắt: "Em gái tôi đứng tên ký hợp đồng mua căn hộ nhưng thật ra đó là "vốn góp" của 2 chị em. Với lương nhân viên văn phòng, gom góp, tiết kiệm chi tiêu, mỗi tháng hai chị em cũng chỉ dành dụm được 5-6 triệu đồng. Với số tiền ít ỏi đó, chúng tôi phải mượn thêm của gia đình, họ hàng, bạn bè mới có đủ tiền đóng gần cả tỉ đồng. Chúng tôi không dám đóng tiền trễ vì sợ bị phạt, vậy mà khi chúng tôi đóng tới 90% thì mới "té ngửa" là công trình vẫn chưa xây dựng xong phần thô. Vậy hơn một năm qua, CĐT dùng số tiền của chúng tôi làm vào việc gì mà không xây dựng công trình như đã cam kết?".

Cũng trong tình trạng "tiền đã đóng nhưng nhà không có", sau nhiều lần tìm gặp CĐT để giải quyết vụ việc không được, bà Nguyễn Thúy Ph. (ngụ phường 14, quận 11) đã tìm đến Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (BVQLNTD) TP HCM để "cầu cứu". Bà Ph. bộc bạch: "Ngày 6/5/2011, tôi ký hợp đồng mua căn hộ D2 - Block II, tầng 11 với giá hơn 900 triệu đồng. Khi bán, CĐT là ông Ngô Triều Vân (Giám đốc Công ty Đại Thành - PV) cam kết giao nhà cho tôi vào tháng 6/2012. Thế nhưng, hết thời gian cam kết, CĐT lại gửi công văn hẹn giao nhà vào cuối tháng 12/2012. Rồi đến cuối năm 2012, công trình cũng chưa xây phần thô và CĐT lại tiếp tục hẹn tháng 6/2013. CĐT không thực hiện đúng như cam kết, trong khi tôi đã thực hiện đúng nghĩa vụ tài chính với công ty. Việc làm trên của CĐT đã gây thiệt hại về tài chính và gây tâm lý bất ổn cho khách hàng chúng tôi. Vì vậy, tôi yêu cầu CĐT phải đẩy nhanh tiến độ xây dựng để bàn giao căn hộ và bồi thường thiệt hại cho khách hàng do chậm bàn giao".

Không riêng những trường hợp kể trên mà hầu hết những khách hàng mà chúng tôi đã gặp và tìm đến "gõ cửa" Hội BVQLNTD không phải ai cũng có sẵn tiền tích lũy, mà họ phải đi vay mượn khắp nơi, phải trả lãi hàng tháng và đang trong tình trạng nợ như "chúa chổm". Nhiều trường hợp rất tội nghiệp, họ nói như khóc, họ đã mua nhà gần hai năm trời nhưng phải đi ở nhà trọ… Trong khi đó, căn hộ mà họ đã bỏ tiền ra mua, CĐT liên tục khất hẹn không biết thời gian chính xác khi nào họ mới thật sự nhận được.

Đánh cược lần nữa với chủ đầu tư

Theo dự kiến, cao ốc chung cư Đại Thành sẽ hoàn thiện và bàn giao căn hộ cho khách hàng trong quý I/2012 (có thể giao sớm hoặc chậm hơn 4 tháng). Trong hợp đồng ký giữa CĐT là Công ty Đại Thành với khách hàng mua nhà cũng quy rõ trách nhiệm của CĐT trong việc chậm trễ giao căn hộ. Theo đó, nếu CĐT chậm giao nhà thì sẽ phải trả cho bên mua số tiền tương ứng với mức lãi suất tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn của ngân hàng trên tổng số tiền bên mua đã trả trước.

Hợp đồng cũng quy định, điều kiện để nhận căn hộ là khách hàng đã thanh toán được 95% trị giá căn hộ (ngoài ra, thanh toán xong 100% tiền thuế GTGT, 2% giá trị của căn hộ cho việc bảo trì nhà chung cư và hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế, các khoản phí…).  Hợp đồng đã quy định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi bên, tuy nhiên sau thời gian ấn định trên, Công ty Đại Thành đã bội ước và rất nhiều lần lẩn tránh khi khách hàng tìm gặp để làm rõ sự việc.

Nhằm xoa dịu phản ứng dữ dội của hàng trăm khách mua nhà, ngày 28/5/2013 Công ty Đại Thành đã gửi "bức tâm thư" đến khách hàng với lời tha thiết xin lỗi vì gây bức xúc cho họ trong thời gian qua. Trong nội dung "bức tâm thư", CĐT thừa nhận là "Chưa tiếp xúc với khách hàng khi khách hàng có yêu cầu cần gặp; không có người đủ thẩm quyền giải quyết thỏa đáng khi khách hàng thắc mắc về chất lượng, tiến độ bàn giao căn hộ…", và thông qua "bức tâm thư", CĐT mong muốn khách hàng thông cảm vì CĐT đang gặp rất nhiều khó khăn.

Trong khi đó, điều mong muốn nhất của khách hàng là thời gian cụ thể để bàn giao căn hộ là khi nào thì không được CĐT nhắc đến. Bức xúc đã lên đến đỉnh điểm, tháng 8/2013 hàng trăm khách hàng liên kết với nhau để tố CĐT. Hơn 300 khách hàng đóng 70 - 90% số tiền theo tiến độ đã rất nhiều lần liên hệ Công ty Đại Thành với thiện chí là để cùng công ty chia sẻ khó khăn, giải quyết vấn đề nhưng công ty hứa hẹn rất nhiều, nhưng không thực hiện. Thậm chí, công ty sợ tốn kém không tổ chức hội nghị khách hàng, tập thể khách hàng đã tự bỏ tiền túi ra để tổ chức, công ty chỉ việc đến dự nhưng công ty cũng né tránh không đến.


Chiều ngày 14/9 vừa qua, tại hội trường trụ sở UBND Q.Tân Phú, thông qua Hội BVQLNTD TP HCM, Công ty Đại Thành và hàng trăm khách hàng đã mua nhà của công ty đã có cuộc gặp mặt để cùng giải quyết vấn đề căn hộ chung cư. Tại cuộc gặp, đa số ý kiến khách hàng đồng ý chia sẻ khó khăn cho CĐT để có thêm kinh phí thực hiện tiếp dự án đang còn dở dang. Khách hàng đồng ý sẽ đóng tiếp cho CĐT đến 95% tổng giá trị hợp đồng, 5% còn lại khách hàng sẽ đóng khi nào CĐT giao Giấy chứng nhận sở hữu nhà ở.

Một khách hàng ở Hà Nội cho biết:  "Chúng tôi chỉ chấp nhận đóng 95% giá trị căn hộ để còn nắm "đằng chuôi". Kinh nghiệm cho thấy ở Hà Nội có nhiều trường hợp khách hàng nộp đủ 100% tiền trị giá căn hộ nhưng CĐT không giao sổ hồng nên mặc dù trên danh nghĩa là chủ sở hữu căn nhà, nhưng chủ nhà không có giấy tờ nào để chứng minh".

Tuy nhiên, với sự chia sẻ như trên, ông Ngô Triều Vân, Giám đốc Công ty Đại Thành cho rằng, hiện nay công ty đã hết vốn để thực hiện tiếp dự án. Vì vậy, khách hàng phải đóng đủ 100% giá trị căn hộ thì CĐT mới cam kết thời gian cụ thể bàn giao căn hộ cho khách hàng. Còn nếu khách hàng chỉ đóng 95% thì công ty không hứa thời gian cụ thể để bàn giao căn hộ, vì e rằng công trình sẽ tiếp tục chậm tiến độ.

Theo tính toán của CĐT, để tiếp tục hoàn thiện phần còn lại của dự án thì  số tiền cần là hơn 99 tỉ đồng. Trong đó, CĐT sẽ bỏ ra khoảng 20%, còn 80% (khoảng 79 tỉ đồng) còn lại thì cần vốn của khách hàng ứng cứu. Trước tình hình đó, để "cứu" căn hộ ông Nguyễn Khoa Duy, đại diện nhóm khách hàng vận động khách hàng nên bình tĩnh, với tình thế như hiện nay thì trước mắt khách hàng nên "tạm quên" hợp đồng để giải quyết vấn đề thấu đáo hơn. Sau khi nghe đại diện Hội BVQLNTD TP HCM hòa giải và lời hứa của CĐT, phần lớn khách hàng chấp nhận theo "Bản thỏa thuận" của CĐT đưa ra.

Theo nội dung "Bản thỏa thuận" ngày 14/9, thì khách hàng sẽ tiếp tục đóng tiếp phần tiền còn lại  của mỗi người, tức đủ 100% số tiền mua nhà vào tài khoản mở tại Ngân hàng  Techcombank, Chi nhánh Trần Quang Diệu để Công ty Đại Thành có kinh phí tiếp tục thi công. Số tiền chỉ được giải ngân khi có đủ 4 chữ ký gồm: 2 đại diện khách hàng (do khách hàng đề cử), 1 đại diện Công ty Đại Thành và 1 đại diện Hội BVQLNTD TP HCM. Số tiền khách đóng sẽ chia thành 7 giai đoạn và Công ty Đại Thành cam kết hạn chót giao nhà cho khách hàng là ngày 30/6/2014, và hạn chót hoàn tất giấy tờ nhà giao cho khách hàng là ngày 31/12/2014.

Nếu sau thời gian trên, CĐT không thực hiện đúng cam kết giao giấy tờ nhà cho khách hàng thì sẽ chịu mức phạt bằng mức lãi suất của ngân hàng tính từ ngày 31/7/2014 đến khi nhận được giấy tờ nhà. Còn nếu chậm  giao căn hộ thì CĐT phải chịu lãi phạt lãi suất 18%/năm trên số tiền khách hàng đã đóng theo "bản thỏa thuận". Ngược lại, nếu khách hàng chậm đóng tiền thì cũng phải chịu  phạt 18% số tiền còn thiếu.

Luật gia Phan Thị Việt Thu - Trưởng Văn phòng Khiếu nại người tiêu dùng TP HCM nhận xét: CĐT cũng có thiện chí giải quyết mà khách hàng cũng có nhu cầu nhận căn hộ. Vì vậy, sau buổi hòa giải này, Hội BVQLNTD, CĐT và đại diện khách hàng sẽ ngồi lại soạn thảo "Bản thỏa thuận" cho chặt chẽ hơn, sau đó gửi đến tất cả các khách hàng. Khách hàng nào đồng ý thì sẽ triển khai theo lộ trình đã cam kết trong "Bản thỏa thuận”.

"Bong bóng" bất động sản trên thị trường trong thời gian qua đã khiến không ít CĐT vỡ nợ, phá sản hoặc bỏ trốn. Nói như luật gia Phan Thị Việt Thu: "Nếu khách hàng ra tòa kiện Công ty Đại Thành thì khách hàng nắm chắc phần thắng. Nhưng với tình hình của Đại Thành như hiện nay thì liệu có thi hành án được không?". Vì vậy, khách hàng chấp nhận "đánh cược" với CĐT thêm lần nữa để hy vọng có cơ hội "cứu" được căn hộ đang nằm "mọc rêu". Với thực tế như trên, rõ ràng đầu tư vào bất động sản trong giai đoạn thị trường chưa hồi phục chẳng khác nào đánh cược với trò chơi may rủi.